الهام امیرحاجیلو

این مقاله به بررسی ارتباط بین فضا و تاریخ و به طورکلی ارتباط میان فضای قدرت یا به زعم لوفه ور فضای انتزاعی و نووارگی (مدرنیته) می پردازد. روش شناسی این مقاله تاریخی-تکوینی و تحلیلی است که مطالعه ی تغییرات ساختاری و پیشرفت و حرکت (چه درونی و چه بیرونی) پدیده که آن را در پرتو روش ساختاری کلی در نظر می گیرد، موردتوجه بوده است. هم زمان با ادغام در بازار جهانی سرمایه داری، انتزاعی تحت تأثیر عوامل بیرونی از جمله بازار و مراجع سیاسی و انتزاع های اجتماعی همانند پول و غیره بر بنیان فضای قبلی یعنی فضای ارگانیک شکل گرفت. این فضای انتزاعی محصول نووارگی بوده که در نتیجه ی آن، بین قلمروی تاریخی و اقتصادی گسست ایجاد نموده و بین فضای اجتماعی مردم و فضای سیاست ها و قدرت نوعی ناسازگاری به وجود آمد که تا پیش از آن وجود نداشت. از این دوره ی به بعد، می توان گفت منطق تولید فضای انتزاعی در فضای شهری ایران، منطق اختفا و سرپوش گذاشتن بر تناقضات از طریق نوسازی و تولید محیط مصنوع است. نتایج بر آن است که فضای انتزاعی با تکیه بر دانش برنامه ریزی مبتنی بر انکار ماهیت سیاسی ذاتی فضا بوده و فضا بیش ازپیش امری علمی-ایدئولوژیک و سیاسی می شود.