عبدالحلیم کر

اثرپذیری جوامع از تغییر اقلیم وابسته به میزان تاب آوری آنان است. بنابراین شناخت و تقویت تاب آوری به منظور کاهش آسیب پذیری و مقابله با مخاطرات اقلیمی از اهمیت خاصی برخوردار است. رویکرد تاب آوری اقتصادی با توجه به ماهیت پویا و آینده نگری که دارد می تواند به منظور افزایش توان سازگاری اقتصاد در برابر مخاطرات مؤثرتر عمل کند، لذا مطالعه سطح تاب آوری اقتصادی روستا و به ویژه کشاورزان در برابر شوک ها بسیار ضروری است. این مطالعه با هدف دستیابی به شاخص های مناسب برای ارزیابی تاب آوری اقتصادی کشاورزان در مقابله با مخاطرات اقلیمی در دو مرحله و با استفاده از تکنیک مرور نظام مند و دلفی انجام شد. در مرحله اول، بر اساس مرور نظام مند ادبیات نظری تاب آوری، مدلی از تاب آوری به عنوان الگوی مناسب مطالعات تاب آوری اقتصادی کشاورزان انتخاب شد که از سه بعد اصلی پایداری، سازگاری و تغییر تشکیل شده است، سپس ۴۴ شاخص اولیه استخراج شد. مرحله دوم با بهره گیری از تکنیک دلفی انجام شد. طبق نتایج، از ۴۴ شاخص موردبررسی ۱۹ شاخص به عنوان شاخص های مناسب ارزیابی انتخاب شد و بر اساس نظرات صاحب نظران و نخبگان از این تعداد ۶ شاخص در بعد پایداری، ۹ شاخص در سازگاری و ۴ شاخص در تغییر بیشترین فراوانی را داشت و شاخص های توانایی تطبیق نسبی شرایط اقتصادی خانواده در زمان بحران، برخورداری از ظرفیت شغلی و معیشتی متنوع، توانایی ایجاد و توسعه کسب وکار از طریق تنوع بخشی فعالیت های غیرزراعی از بیشترین اهمیت و تأکید برخوردار بودند. بر اساس نتایج، جهت افزایش سازگاری و تاب آوری کشاورزان در مقابله با مخاطرات اقلیمی، تقویت دانش کشاورزان، تنوع بخشی فعالیت های غیر زراعی با ایجاد درآمدهای جایگزین، از مهم ترین راهکارها در این زمینه هستند.

شناخت و تحلیل نیازهای آموزشی پیش نیاز یک سیستم آموزشی موفق است. نیازسنجی آموزشی توتون کاران اولین گام جهت استفاده بهینه از ظرفیت های آموزشی شرکت دخانیات به منظور ارتقا دانش و مهارت های آنان می باشد. این تحقیق به سنجش و اولویت بندی نیازهای آموزشی توتون کاران پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل2770 توتونکار است که  175 نفر از آن ها با استفاده از جدول مورگان تعیین گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه ای که بر اساس مدل بوریچ برای سنجش نیاز آموزشی تنظیم شده است. روایی پرسشنامه با نظر خواهی از تعدادی از کارشناسان و اعضاء هیات علمی مورد تائید قرار گرفت. روایی تشخیصی و پایایی ترکیبی ابزار تحقیق با برآورد مدل اندازه گیری و پس از اعمال نظرهای فنی تامین شد. آماره های مورد استفاده برای سنجش عوامل تاثیرگذار در نیازهای آموزشی شامل فراوانی، میانگین، آزمون من وایت نی، آزمون کروسکال والیس و ضریب همبستگی بود. نتایج تحقیق نشان داد آشنایی با ماشین نشاءکار، آشنایی با ماشین دوخت، آشنایی با ضد عفونی خاک و کود خزانه، آشنایی با درجات مختلف توتون، آگاهی از نحوه استفاده از علف کش ها از بیشترین اولویت آموزشی برخوردار بوده اند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد، سطح نیاز آموزشی توتون کاران تحت تاثیر شرکت در آموزش های قبلی، ارقام توتون و چگونگی بهره گیری از روش های مختلف ترویجی دارد.