سید حسام الدین بردبار

پدیده کودکان کار و خیابانی از جمله مشکلات اجتماعی است که در تقابل با فرهنگ و نظام ارزشی جامعه ایران قرار دارد. بررسی سیر تحولات تقنینی و سیاست گذاری در این حوزه نشان می دهد که در مواجهه با این پدیده سه رویکرد کلی «انکار»، «مقابله» و «حمایت» وجود داشته است. کاربست این رویکردها در پاسخ دهی به پدیده کودکان کار در نظام های مختلف اجتماعی الگو های پاسخ دهی قانونی، برنامه ها و طرح های مختلفی را به بار آورده است. در این نوشتار با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع به دست آمده از روش مطالعه اسنادی به بررسی تطبیقی الگوی های پاسخ دهی حقوقی به پدیده کودکان کار در حقوق ایران و آمریکا پرداخته و نشان می دهیم که این نظام های حقوقی در مواجهه با پدیده کودکان کار و خیابانی از چه الگویی برای پاسخ دهی استفاده کرده و این الگوها تا چه اندازه در رسیدگی به پدیده کودکان کار و خیابانی کارآمد بوده است. نتایج این بررسی نشان می دهد به رغم آنکه هر دو کشور کنوانسیون های بین المللی حمایت از حقوق کودکان را تصویب کرده اند، اما اراده سیاست گذاران در این دو کشور برای اجرای این کنوانسیون ها و اتخاذ رویکرد حمایتی نسبت به کودکان کار به طور قابل توجهی متفاوت است.