غلامرضا رضازاده

آینده پژوهی، انعطاف پذیری راهبردی دانشگاه را تقویت و دانشگاه فرهنگیان با آینده پژوهی نظام مند می تواند توانمندی راهبردی خود در عدم غافلگیری در سطوح مختلف را بالا برده، راهگشای آموزش مداوم، مستمر و کارا را برای نظام آموزشی فراهم کند. به همین دلیل، هدف از انجام این پژوهش، شناسایی شاخص های نهادینه کردن آینده پژوهی در دانشگاه فرهنگیان است. این پژوهش از نوع کیفی به سبک تحلیل مضمون (تم) است. مشارکت کنندگان پژوهش را اساتید دانشگاه فرهنگیان (کارشناسی ارشد با حداقل 15 سال سابقه خدمت و دکتری با حداقل 10 سال سابقه خدمت) تشکیل می داد که حجم نمونه پس از اشباع نظری به تعداد 12 نفر و به صورت هدفمند انتخاب شد. گردآوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش تحلیل مضمون و با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. یافته ها نشان داد شاخص های آینده پژوهی در دانشگاه فرهنگیان شامل؛ عوامل مربوط به منابع انسانی (جذب نیروی انسانی و فراگیران)، عوامل ساختاری (ارتباط با مراکز علمی، تغییر و تحول در ساختار دانشگاه، بودجه و حمایت مالی، تدوین قوانین، ایجاد مرکز آینده پژوهی)، عوامل مدیریتی (نیازسنجی، برنامه ریزی و تدوین اهداف، ترسیم چشم انداز، مدیریت توانمند، حمایت از نوآوری، پژوهش آینده نگر)، عوامل آموزشی (دانش روز، برنامه درسی، آموزش کارکنان و هیئت علمی، تضمین کیفیت)، عوامل اجتماعی (خرد یا تفکر جمعی، ارزش های اجتماعی، مواجهه با چالش) و عوامل مربوط به فناوری (توسعه فناوری و بانک اطلاعاتی) است که توجه به آن می تواند راهگشای دانشگاه و توسعه منطبق با پیشرفت های روز دنیا را در پی داشته باشد.