عرفان شمسی

در تعلیم و تربیت دانش آموزان همواره باید از روش ها و ابزارهای تربیتی فراوانی بهره گرفت و در این بین تشویق کردن و تنبیه کردن از مهمترین ابزارهای سیستم آموزش برای تربیت صحیح دانش آموزان در مدارس است. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی با روش پدیدارشناسی، شیوه-های انجام تشویق و تنبیه در آموزش های مجازی را مورد بررسی قرار داد. قلمرو پژوهش شامل معلمان نمونه شهرستان نی ریز بود و مشارکت کنندگان با استفاده از نمونه گیری هدفمند (موارد مطلوب) انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شد. بدین صورت که پس از مصاحبه با 10 معلم، اشباع داده ها حاصل شد. داده های به دست آمده مطابق کدگذاری اشتراوس و کوربین تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد استفاده از شیوه های متنوع تشویق و تنبیه، رعایت اعتدال، استفاده از شیوه های بدیع، استفاده از چارچوب رفتاری درست در کلاس مجازی از مضامین اصلی به شمار می آید. همچنین به منظور غنای آموزش مجازی، ساخت استیکر از مخاطبان و توجه خاص به تفاوت های فردی آنان از سوی مشارکت کنندگان طرح شد. جهت حفظ انگیزه یادگیری فراگیران و جلوگیری از کج روی ها در آموزش های مجازی استفاده از تشویق و تنبیه ضرورتی انکارناپذیر است.

با گسترش روزافزون استفاده از آموزش های مجازی ضرورت بررسی تجارب دانشجویان از بستر این نوع آموزش ها به عنوان مخاطبان اصلی ضرورت دارد. از این رو پژوهش حاضر به منظور بررسی فرصت ها، استراتژی ها، شرایط زمینه ای و آسیب های سامانه یادگیری الکترونیکی دانشگاه فرهنگیان با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شد. قلمرو پژوهش مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان شهید بهشتی اقلید بود و مشارکت کنندگان به صورت هدفمند با استفاده از روش نمونه گیری شدت و گلوله برفی انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه-ساختارمند استفاده شد. به این صورت که پس از مصاحبه با 13 نفر و رسیدن به نقطه اشباع، داده های به دست آمده مطابق کدگذاری اشتراوس و کوربین با نرم افزار مکس کیودا تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد آسیب های مختلف فیزیکی و بدنی و کاهش تعامل بین استاد و دانشجویان به عنوان آسیب ها؛ عدم نیاز به مکان و زمان خاص برای حضور در کلاس و کسب اطلاعات بیشتر و مکمل درس با وبگردی به عنوان فرصت ها؛ ایجاد کلاس پویا با مشارکت دادن دائم دانشجویان در روند کلاس به عنوان کار عملی و حضور و غیاب فعال از دانشجویان با بحث گروهی، کاهش مدت کلاس و استفاده از دیگر ابزارها مثل تصویر، چت باکس و داشتن پرسش و پاسخ و استفاده کامل از ظرفیت های سامانه مدیریت یادگیری فرهنگیان برای برگزاری کلاس به عنوان مهم ترین راهکارها و سرعت و هزینه های اینترنت برای دانشجویان، نحوه تدریس استاد و استفاده کردن از شیوه های تدریس یکسان و عموما سخنرانی به عنوان شرایط زمینه ای شناسایی شد.