علیرضا شاهوردی

زمینه و هدف: امروزه بخش عمده ای از نیروهای مسلح را سربازان و نیروهای وظیفه تشکیل می دهند که همواره همپای دیگر نیروهای مسلح برای ایجاد انتظام و امنیت تلاش می نمایند. دراین میان یکی از جلوه های مختلف نهاد گریزی، جرایم کارکنان وظیفه است که وقوع آن معلول عوامل متعددی است. بنابراین پژوهش حاضر به دنبال آن است تا با رویکرداکتشافی، تجربه های خدمتی فرماندهان مرزبانی در پیشگیری از جرایم کارکنان وظیفه در خراسان جنوبی را مورد کاوش قرار دهد.روش: این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی است و به لحاظ ماهیت در تحقیقات کیفی دسته بندی می شود. مشارکت کنندگان پژوهش برای واکاوی تجربه های خدمتی فرماندهان مرزبانی در پیشگیری از جرایم کارکنان وظیفه مدیران و کارشناسان انتظامی مرتبط با این موضوع بودند که با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته، از 31 نفر از کارشناسان و خبرگان مرتبط، تا اشباع نظری مصاحبه به عمل آمد. به منظور افزایش روایی درونی و بیرونی، از مشارکت کنندگان متخصص استفاده شد. برای تحلیل داده های متنی از روش تحلیل مضمون استفاده شد.یافته ها: با توجه به نتایج حاصل از تحقیق،؛ مهمترین پیشگیری وضعی فرماندهان مرزبانی از جرایم کارکنان وظیفه؛ شامل شناسایی و مرتفع کردن موارد تسهیل کننده جرم؛ آموزش های مبتنی بر منحرف نمودن اندیشه مجرمانه؛ راهکارهای نظارتی؛ و پیشگیری اجتماعی، شامل؛ بهبود تعاملات اجتماعی؛ بهبود وضعیت محیط کاری؛ اعتلای شخصیتی سربازان  و پیشگیری کیفری فرماندهان مرزبانی از جرایم کارکنان وظیفه شامل: برخورد صحیح، منطقی و قانونی با سربازان مجرم می باشد.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده حاکی از این است که فرماندهان مرزی برای تحقق اهداف پیشگیری از جرائم سربازان، بایستی با رویکرد جامع و متوازن، اقدامات متناسب با هر سه نوع پیشگیری را انجام دهند. ضمن اینکه بهره گیری از برنامه های پیشگیری اجتماعی محور می تواند دراولویت اقدامات پیشگیری لحاظ شود.