مجتبی ظهرابی

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی گروه درمانی فراتشخیصی یکپارچه نگر بر فراشناختها و فرا هیجان های مثبت و حساسیت اضطرابی در جانبازان دارای اختلال همبود وابسته به تروما و افسردگی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی، با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل همراه با دوره ی پیگیری دو ماهه بود. نمونه شامل 24 نفر که به روش هدفمند از بین جانبازان اعصاب و روان مراجعه کننده یا بستری در مراکز و بیمارستان های وابسته به بنیاد شهید شیراز در سال 1402 انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. شرکت کنندگان با مقیاس-های حساسیت اضطرابی ریس و همکاران (1986)، فراشناختها و فرا هیجان های مثبت بیر و مونتا (2010)، ضربه رویداد- تجدیدنظر شده ویز و مارمار (1997)، اختلال استرس پس ازضربه ویرایش نظامی، افسردگی بک و همکاران (1996) ارزیابی و داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر به وسیله ی نسخه ۲3 نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل نشان داد که بین گروه آزمایش و گروه کنترل در مرحله ی پیش-آزمون نسبت به پس آزمون و دوره ی پیگیری تفاوت معناداری وجود دارد (05/0> P) و تفاوتها از پس آزمون به پیگیری معنادار نیستند (05/0p> ) به این معنا که ثبات درمان در طول زمانحفظ شد..بنابراین مداخله ی درمانی بر متغیرهای پژوهش اثر بخش بوده است.

تکانشگری به عنوان سازه ای مرتبط با عوامل خطر در نظامیان دارای اهمیت ویژه ای است تا با پیش بینی ابعاد آن بتوان از خطراتی نظیر خودکشی، اعتیاد، بدرفتاری ها و پرخاشگری جلوگیری کرد. پژوهش حاضر باهدف پیش بینی الگوی تکانشگری نظامیان با استفاده از ابعاد کمال گرایی و راهبردهای مقابله ای آن ها صورت می گیرد. این پژوهش به روش توصیفی، از نوع همبستگی و به صورت پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه نظامیان مشغول به خدمت در سه پادگان مستقر در شیراز و حجم نمونه 145 نفر بودند که به صورت خوشه ای و تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های تکانشگری بارات (1997)، کمال گرایی هیل (2004) و راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن (1984) بود و داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شدند. مؤلفه های نظم و سازمان دهی و فرارو اجتناب از متغیرهای تأثیرگذار در پیش بینی تکانشگری بودند بر اساس یافته ها ی این مطالعه سطح متوسطی از واریانس تکانشگری توجهی نظامیان توسط متغیرهای نظم و سازماندهی، تمرکز بر اشتباهات، فرار و اجتناب، مشکل گشایی و همچنین 34 درصد از واریانس مشترک تکانشگری حرکتی نیز توسط متغیرهای مشکل گشایی، فرار و اجتناب، ادراک فشار، نظم و سازماندهی و درنهایت 49 درصد از واریانس مشترک تکانشگری بی برنامگی توسط متغیرهای نظم و سازماندهی، ادراک فشار، هدفمندی، رویارویی، فرا و اجتناب و مسئولیت پذیری تبیین می شود. نتایج پژوهش حاضر، ضرورت بازشناسی نقش ابعاد مختلف کمال گرایی و راهبردهای مقابله ای را در پیش بینی تکانشگری نظامیان مورد تأکید قرار می دهد.