محمد عالیوند

شهود، یکی از مهم ترین موضوعات عرفانی محسوب می شود که عرفای بسیاری از قرن سوم هجری در آثار خود به مراتب، مصادیق و احوال آن اشاره کرده اند. این مهم در بیان احوالات و اکتشافات شهودی آن ها به وضوح  نمایان است. به اعتقاد اندیشمندان این حوزه مفهوم شهود همانند بسیاری از مفاهیم دیگر عرفانی با گذر زمان در آثار عرفا تطور و تکامل پیدا کرده است. هدف نگارش این پژوهش بررسی سیر تحول و تطور شهود در متون فارسی عرفانی منثور از ابتدای قرن پنجم تا انتهای قرن هفتم و انعکاس آن در نگارگری اسلامی می باشد. این پژوهش، در حوزه تحقیقات نظری و جزو تحقیقات توصیفی- تحلیلی به شمار می رود . یافته های پژوهش حاکی از این است که  پس از ظهور اصطلاحات عرفانی در حوزه ادبیات عرفانی، مفهوم شهود تحولات شگرفی یافت. به طوری که اذعان کردند شهود مولود تزکیه نفس است و در سیر تکاملی عارف نقش به سزایی دارد و یکی از مراحل مهم شناخت حق محسوب می شود. با استناد به آثار عرفا این قرون، عرفا در قرن پنجم علاقه شان به مسئله شهود با واژه رؤیت بیشتر همسو بود. در قرن ششم واژه های مشاهده و مکاشفه و شهود قرین شده اند و در قرن هفتم به تمایز بین شهود و مشاهده و کشف اعتقاد داشتند. این مفاهیم عرفانی در نگارگری اسلامی نیز نمود یافته است.اهداف پژوهش:بررسی و تحلیل حوزه مفهوم شهود در آثار منثور عرفانی قرن 5 تا 7 هجری.بررسی جلوه های شهود و عرفان در نگارگری اسلامی.سؤالات پژوهش:مفهوم شهود در آثار منثور عرفانی قرن 5 تا 7 هجری چگونه بازتاب یافته است؟شهود و عرفان در نگارگری اسلامی چگونه منعکس شده است؟

تبیین دقیق حد و مرز اندوه یکی از ض رورت های جامعه اسلامی است که نقش مهمی در سلامت روح و درون انس ان دارد و این حقیقت، پژوهش در مورد آن را ضروری می نماید، مسأله اصلی تحقیق بررسی حزن ممدوح از دیدگاه اسلام با توجه به آیات و روایات است. در قرآن کریم، حزن و مشتقات آن ۴۲ بار به کار رفته است. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی و در استفاده از ابزار تحقیق به روش تحقیق کتابخانه ای انجام گرفته است و بر آن است تا ضمن پرداختن به مبحث شناخت حزن به بیان انواع حزن در حیطه های مختلف از نظر آیات و روایات بپردازد، در قرآن و روایات حزن در خصوص ام ور معنوی مخصوصاً دع ا و مناجات و گریه برای مصیبت اهل بیت عصمت و طه ارت(ع)، و یادآوری آخرت توصی ه شده است و آن را موجب صفای قلب دانسته و به همراه ح زن حالتی را در انسان ایجاد می کند که ما از آن به حزن فرح بخش تعبیر می کنیم.

هدف مقاله حاضر آن است تا نشان دهد، در بررسی تطبیقی، اهداف، اصول و روش های برگزاری جشن و شادی از نظر ادیان شرقی و اسلام چگونه است. روش تحقیق مورد استفاده کیفی بوده و برای پاسخگویی به پرسش تحقیق، متون، مقالات و یا کتبی که به نحوی با اندیشه های این ادیان مربوط بود، مطالعه شد؛ این مقاله در واقع در برگیرنده نگاه دین به ویژه دین مبین اسلام به مقوله جشن و عید و در نتیجه آن شادی و نشاط افراد یک جامعه است، دین اسلام نه تنها نشاط را نفی نکرده است بلکه با تأکید بر استفاده از نشاط سالم و در چارچوب مشخص آن را باعث پیشرفت در زمینه های معنوی و مادی می داند. در نهایت از نظر اسلام، شادی یکی از نیازهای اساسی انسان و لازمه زندگی است، اساساً خلقت هستی و از جمله انسان به گونه ای است که خود به خود شادی هایی برای آدمی فراهم می آورد، ادیان شرقی از جمله هندوئیسم و بودائیسم نیز ادیانی هستند که دارای اعیاد و جشن های گوناگون و متنوعی هستند، که علاوه بر تفاوت هایی که در زمان و نحوه و اصول برپایی اعیاد و جشن ها با دین اسلام دارند.