امیرمحمد اصفهانی

انقلاب اسلامی بنابر تصریح رهبران خود، در ذات خویش پدیده ای است فرهنگی و دینی که داعیه پیشرفت و تعالی همه جانبه جامعه را داشته و ظهورش به خودی خود ناقض الگوهای توسعه غربی است. همین امر مستلزم تبیین چیستی پیشرفت از نگاه متفکران انقلاب و بیان تفاوت های آن با الگوهای رایج توسعه در جهان غرب است. توجه به فرهنگ و تعالی فرهنگی یکی از مؤلفه های اصلی اندیشه آیت الله خامنه ای در باب پیشرفت است. بازخوانی نظریات توسعه از زاویه فرهنگ و فروعاتش، به خصوص دوگانه تنوع/وحدت فرهنگی که با مسئله بومی نگری در اندیشه آیت الله خامنه ای ربط وثیق دارد، می تواند در تنویر تفاوت های نظریات توسعه با الگوی پیشرفت در انقلاب اسلامی پرثمر باشد. در این مسیر که مبتنی بر روش توصیفی   تحلیلی طی می شود، نُه رسته اصلی در نظریات توسعه، یعنی «مکتب نوسازی»، «مکتب وابستگی»، «مکتب نظام جهانی»، «نظریه های نئولیبرالی توسعه»، «نظریه های ساختارگرایانه توسعه»، «نظریه های پساساختارگرایانه توسعه»، «نظریه فوردیستی و پسافوردیستی»، «نظریه استعماری و پسااستعماری» و نهایتاً «نظریه پساتوسعه» برمبنای «کثرت گرایی و وحدت گرایی فرهنگی» قابل گونه بندی خواهند بود و نهایتاً چهار نقد مهم به این نظریات، از خاستگاه اندیشه آیت الله خامنه ای به شرح ذیل می توان وارد کرد:۱- بی توجهی به زیست بوم های فرهنگی و نفی دیگری فرهنگی در غالب نظریات توسعه؛۲- نگاه طفیلی و دست دوم داشتن به فرهنگ در نظریات توسعه؛۳- عدم توجه به امور معنوی (تعالی فرهنگی) در نظریات توسعه؛۴- خنثی نگری ارزشی و نسبی گرایی فرهنگی در نظریات توسعه مدافع تکثر فرهنگی.

بازار سرمایه در هر کشوری یکی از نمادهای رونق اقتصادی یا رکود آن است. در بازه زمانی بین ماه مهر سال 1398 تا مرداد 1399 بازار سرمایه ایران باوجود رکود اقتصادی حاکم بر کشور، رشدی بیش از یک میلیون و پانصد هزار واحد را در شاخص خود تجربه می کند. یکی از علل این رشد، تشویق دولت مردان جمهوری اسلامی ایران و در رأس آن ها رئیس جمهور به ورود مردم به بورس بود. ورود بی سابقه نقدینگی به بورس و حمایت های دولت، شاخص را دربازه زمانی کوتاه به رشدی بی سابقه رساند. از اوایل مرداد 1399 بازار سرمایه ایران شروع به ریزش می کند، شاخص از نزدیک دو میلیون تا حدود یک میلیون واحد کاهش می یابد. این ریزش شدید و بی سابقه 50 درصدی در کمتر از 10 ماه در حالی است که دولت مردان تقریباً هر روز مردم را به ماندگاری در بازار سرمایه تشویق می کردند و وعده بهبود قریب الوقوع این بازار را می دادند. این مقاله درصدد آن است تا با استفاده از نظریه برجسته سازی و روش تحلیل گفتمان پدام صحبت های رئیس دولت یازدهم و دوازدهم جمهوری اسلامی ایران در رابطه با بورس را در طول 8 سال ریاست جمهوری ایشان تحلیل کرده و دال های اساسی گفتمان ایشان را در رابطه با بورس استخراج کند تا به فهمی کامل از گفتمان حاکم بر دولت دراین باره برسد. یافته های پژوهش حاکی از وجود تناقض های درون گفتمانی و تسری این آشفتگی و تناقض به مردم و ایجاد مشکلات اتفاق افتاده پس ازآن برای مردم است.