هادی مؤذنی

زمینه و هدف: کافئین محرک فیزیولوژیک پر مصرف در سراسر جهان است که ورزشکاران برای افزایش نیرو و تاخیر در خستگی از آن استفاده می نمایند و در حال حاضر به صورت نوشیدنی های انرژی زا و مکمل های غذایی در بازار عرضه می شود. از این رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر خستگی و مصرف مکمل کافئین بر تعادل و برخی از ویژگی های آمادگی جسمانی و مهارتی بازیکنان فوتبال جوان شهرستان سرایان به اجرا درآمد. روش تحقیق: برای این منظور، 24 بازیکن فوتبال با دامنه سنی ۱۸ تا ۲۵ سال، سابقه ورزشی حداقل چهار تا پنج سال فعالیت مستمر به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. ابتدا شرکت کنندگان آزمون های تعادل پویا، توان انفجاری (آزمون پرش سارجنت)، چابکی (آزمون ایلی نویز) و آزمون های شوت و پاس مور کریتسین را اجرا نمودند. گروه تجربی کپسول کافئین (6 میلی گرم/کیلوگرم/روز) و  گروه کنترل کپسول حاوی نشاسته (شش میلی گرم/کیلوگرم/ روز) دریافت کردند. برای ایجاد خستگی شبیه سازی شده در فوتبال، پروتکل بانگسبو با 42 سیکل دو دقیقه ای انجام شد. پس از اجرای پروتکل خستگی و مشابه پیش آزمون، کلیه آزمون ها تکرار گردید. نتایج با استفاده از آزمون t مستقل و  وابسته در سطح معنی داری 05/0≥p استخراج گردید. یافته ها: خستگی عضلانی موجب کاهش معنی دار تعادل پویا (001/0=p)، پرش عمودی (001/0=p)، مهارت شوت زنی (001/0=p) و عدم تغییر معنی دار چابکی (39/0=p) و مهارت پاس دادن (11/0=p) گردید؛ در حالی که کافئین اثری بر این تغییرات نداشت. نتیجه گیری: احتمالا مصرف 6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن اثرگذار نبوده است و از این رو، به نظر می رسد بازیکنان فوتبال برای بهبود ویژگی های آمادگی جسمانی می توانند از دوز های بالاتر کافئین به جای دوزهای پایین تر آن، برای تاثیرگذاری سود ببرند. برای نتیجه گیری قطعی مطالعات بیشتری ضرورت دارد.

زمینه و هدف: انجام فعالیت ورزشی بدون بازیافت مناسب، احتمالا آسیب های ناشی از ورزش را باقی می گذارد یا باعث درد و رنج ورزشکار می شود. ازاین رو مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر شش هفته تمرین اختصاصی فوتبال و روش های مختلف بازیافت بر سرعت، پرش عمودی و آسیب عضلانی بازیکنان فوتبال به اجرا درآمد. روش تحقیق: تعداد 36 فوتبالیست جوان و نخبه شهر بیرجند به صورت هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به 4 گروه بازیافت غیرفعال، بازیافت فعال، شناوری در آب سرد و ماساژ تقسیم شدند. آزمودنی ها ابتدا یک جلسه دویدن رفت و برگشت در مسافت 20 متر تا سرحد واماندگی انجام دادند و سپس در یکی از روش های بازیافت 20 دقیقه ای شرکت کردند. پس از آن 6 هفته تمرینات اختصاصی فوتبال به اجرا درآمد و سپس یک جلسه فعالیت وامانده ساز و روش های بازیافت 20 دقیقه ای تکرار گردید. شاخص های لاکتات دهیدروژناز (LDH) و کراتین کیناز (CK) با روش الایزا، سرعت با آزمون دوی سرعت های تکراری بانگسبو، و توان بی هوازی با آزمون پرش عمودی اندازه گیری شدند. نتایج با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر، t وابسته و توکی در سطح معنی داری 05/0< p استخراج گردید. یافته ها: روش بازیافت غیرفعال و ماساژ متعاقب 6 هفته تمرینات اختصاصی فوتبال موجب کاهش آنزیم LDH (به ترتیب با 01/0= p و 04/0=p) و روش بازیافت ماساژ موجب کاهش CK (001/0=p) شرکت کنندگان شد. از طرف دیگر، روش بازیافت آب سرد موجب بهبود سرعت شرکت کنندگان گردید (01/0=p)، اما بازیافت آب سرد و ماساژ بهبود پرش عمودی را در پی داشت (01/0=p). نتیجه گیری: غوطه وری در آب سرد و بازیافت فعال در بین جلسات تمرینی، موجب تسریع بازیابی عملکردهای جسمانی (سرعت و توان انفجاری) و کاهش شاخص های آسیب عضلانی (CK و LDH)  بازیکنان فوتبال  می گردد.