شمسی عابری منصور

کشاورزی ، به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل توسعه در روستاها شناخته شده است و ایجاد بازارچه های روستایی می تواند نقشی کلیدی در افزایش درآمد، اشتغال و توسعه پایدار روستایی ایفا کند. این تحقیق با هدف تحلیل و اولویت بندی راهبردهای ایجاد بازارچه های مشترک روستایی در بخش بهار همدان انجام شده است. جامعه آماری شامل 450 خانوار روستایی، کارشناسان توسعه و مسئولین محلی بود. روش نمونه گیری در بین خانوارها به صورت خوشه ای چندمرحله ای و در میان کارشناسان از روش گلوله برفی استفاده شد. برای تحلیل داده ها از مدل « SWOT » جهت شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها و همچنین با تکمیل 100 پرسش نامه جدید، از مدل تحلیل سلسله مراتبی « AHP » برای اولویت بندی راهبردها بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که ایجاد بازارچه روستایی در این منطقه به لحاظ اقتصادی برای روستائیان مقرون به صرفه است و امکان پایداری و رشد آن فراهم می شود. از مهم ترین نقاط قوت می توان به آمادگی بالای روستائیان و نزدیکی روستاها به یکدیگر اشاره کرد. در بخش فرصت ها نیز افزایش درآمد پایدار، رونق کسب وکارهای جدید و اشتغال زایی، بهترین نتایج را داشتند. اولویت های راهبردی شامل جذب مشارکت های مردمی و استفاده بهینه از زیرساخت های موجود بود. همچنین اولویت بندی راهبردهای ارائه شده به روش« AHP » نیز با اولویت های خروجی روش « SWOT » تطابق کامل داشت.

هدف از انجام این تحقیق بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی مؤثر بر ایجاد بازارچه روستایی در بخش بهار همدان است. در این پژوهش از رویکرد فرهنگی اجتماعی در توسعه روستایی بهره گرفته شده است. روش این تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری این پژوهش را ساکنین روستاهای بخش بهار همدان تشکیل می دهند که از این بین تعداد 450 نفر به عنوان حجم نمونه از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای جهت مصاحبه انتخاب شدند. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که تشکیل بازارچه روستایی برای فروش محصولات روستاییان از دیدگاه ساکنین روستاهای بخش بهار همدان ضرورت اجتناب ناپذیر است. هم چنین نتایج نشان داد که بین عوامل اجتماعی اقتصادی درآمد، امنیت اقتصادی، امنیت اجتماعی و امید به آینده با ایجاد بازارچه رابطه وجود دارد. نتایج این تحقیق در مجموع بیانگر آن بود ایجاد بازاچه ای جهت عرضه محصولات در روستاهای بخش بهار همدان، می تواند این منطقه را در مسیر توسعه اجتماعی اقتصادی قرار دهد.

کارآفرینی به عنوان یک مداخله توسعه استراتژیک در نظر گرفته می شود که می تواند در سرعت بخشیدن به توسعه نقش مهمی را ایفا نماید. در همین راستا کارآفرینی روستایی که یک مفهوم پویا بوده به طورکلی به عنوان «کارآفرینی در سطح روستا که می تواند در زمینه های مختلف از جمله تجارت، صنعت، کشاورزی رخ دهد و به عنوان یک عامل قوی برای توسعه اقتصادی عمل کند» تعریف می شود. هدف از انجام این تحقیق زمینه سازی جهت گسترش کارآفرینی و تبیین جامعه شناختی از عوامل مؤثر بر این امر است. برای دستیابی به این هدف از نظریه ساخت یابی گیدنز بهره گرفته شد. بر اساس این نظریه ظهور فرصت ها یا خطرات درون فضا از دریچه نظری ساختار و علم پیچیده مورد بررسی قرار می گیرد و به طور خاص، برخورد و ملاقات فرصت ها با کارآفرینان از این منظر موردبحث قرار می دهد. برانگیختگی انرژی کارآفرینی از پیوند افراد و فرصت ها سرچشمه می گیرد. از این رو بررسی این موضوع در بخش بهار همدان با توجه به ظرفیت های موجود در منطقه امری ضروری است. بنابراین در پژوهش کاربردی و توصیفی- تحلیلی حاضر از روش پیمایش بهره گرفته شد و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسش نامه محقق ساخته است. جامعه آماری این پژوهش را ساکنین روستاهای بخش بهار همدان تشکیل می دهند که ازاین بین تعداد 450 خانوار به عنوان حجم نمونه از طریق نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای جهت مصاحبه انتخاب شدند. نتایج این تحقیق بیانگر آن بود که زمینه های توسعه کارآفرینی در روستاهای این بخش بالا بوده و این روستاها پتانسیل لازم جهت توسعه کارآفرینی را دارند. همچنین نتایج این پژوهش بیانگر آن بود که بین امنیت اقتصادی، امنیت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و امید به آینده با کارآفرینی رابطه مستقیم و مثبت وجود دارد. همچنین از دیگر نتایج این تحقیق می توان به تبیین 215/0 متغیرهای مذکور بر کارآفرینی اشاره کرد.