یاسمن کیمیاوی

از آنجا که بسیاری از آهنگسازان معاصر هنگام نوشتن برای ابوا از مولتی فونیک ها استفاده می کنند، لازم است روشی برای نت نگاری آن ها توسعه یابد، تا بتوان پیچیدگی های خواست های آهنگسازی و نیازهای نوازنده را پاسخ داد. مقاله ی حاضر با این هدف تهیه شده تا روش های نت نگاری مرسوم را برای نوازندگان و آن دسته از آهنگسازانِ به خصوص جوان ایرانی که کمتر با دیدگاهی عمل گرایانه آشنایند و به واقع فقط از طریق کتاب ها و بدون ارتباط مستقیم با نوازنده به نگارش مولتی فونیک ها دست می زنند، به چالش گرفته و مشکلات آن ها تحلیل شود. در جریان این تحقیق با مطالعه، آنالیز و تطبیق روش های مختلف نت نگاریِ مولتی فونیک ها و با سنجش امکانات شیوه های موجود و همچنین با نمونه گیری از آن ها چنین نتیجه گیری می شود که هیچ گاه آنالیز صوتی مولتی فونیک ها یکسان نیستند و نمی توان انتظار خلق مولتی فونیکی با نغمه های مشخص را داشت. در نتیجه بهترین شیوه برای نگارش مولتی فونیک ها، روش نت نگاری انگشت گذاری روی خطوط حامل و همچنین درج محتویات نغمه های مولتی فونیک ها در قسمت پیوست قطعه است. با توجه به اینکه بسیاری از نظام های نت نگاری مولتی فونیک ها ابداعی هستند و هنوز کتاب های طبقه بندی شده ای در تسهیلِ به کارگیریِ آن ها برای نوازندگان جوان وجود ندارد، در این مقاله مولتی فونیک ها و علامت هایشان، در چارچوب تکنیک های نوازندگی ابوا نیز طبقه بندی می شوند که این امر به کمک نمودارهای ابداعی و طراحی شده توسط نگارنده میسر شده است.

یکی از مهم ترین دغدغه های نوازندگان در جهان، کنترل اضطراب اجرا و عدم افت مهارت نوازندگی در صحنه به دلیل وجود فشارهای ذهنی و مداخله ی درونی است. روش های درمانی مختلفی برای درمان و کنترل اضطراب اجرا تا به حال شناخته و مورد مطالعه قرار گرفته اند. در ایران اما به ندرت به این مسئله پرداخته شده است و جای خالی تحقیقی میدانی و کاربردی در جامعه آماری موسیقی ایران دیده می شود. هدف از این پژوهش میدانی با رویکرد ت حلیلی-کاربردی، این است که با مطالعه، آنالیز و آزمایش یکی از نظریه های شناخت و کنترل اضطراب اجرا به نام «بازی درونی موسیقی» و همچنین با جمع آوری داده  از آن با شرکت ده دانشجوی سال آخر مقطع کارشناسی، میزان تاثیرگذاری مهارت های ذهنی در کنترل مداخله ی درونی  و اضطراب اجرا و دست یابی به اجرای موفق مورد مطالعه قرار گیرد. این تحقیق به دلیل ابراز نگرانی دانشجویان از اجرای عملی پایان نامه ی خود در دوران همه گیری کرونا و عدم امکان اجرای زنده به مدت یک سال و نیم صورت گرفت. مطالعه ی بینارشته ای و میدانی پیش رو نشان می دهد که استفاده از مهارت های ذهنی تاثیر به سزایی در افزایش توانایی های فیزیکی و بهبود کیفیت اجرایی نوازندگان، کاهش پیش آمد ترس و اضطراب از اجرا و  همچنین تسلط بیشتر در کنترل استرس دارد.

یکی از بزرگ ترین دغدغههای نوازندگان سازهای بادی-چوبیِ زبانهدار، در اختیار داشتن قمیشی مناسب برای تولید صدایی زیبا است. کیفیت چوب قمیش تأثیر به سزایی بر کوک، تمبر و آسان شدن نوازندگی دارد. نوازندگان این سازها به دلیل ناهمگونی کیفیت چوب قمیش در فرآیند تراش و همچنین تغییرات ناگهانی و کیفیت ناپایدار آن با مشکلاتی روبرو هستند. در این پژوهش به بیان مشکلات استفاده از گیاه آروندو دوناکس برای ساخت قمیش این سازها و همچنین به بررسی و تحلیل دلایل بروز این مشکلات با تکیه بر مطالعات نظری و آزمایشگاهیِ انجام گرفته بر عملکرد قمیش پرداخته می شود. با توجه به ساختار فیبری و ضعیف چوب نی و همچنین غفلت از مطالعات آزمایشگاهی به منظور بررسی آمادگی آن برای برداشت، تشخیص ظرفیت چوب در تبدیل شدن به قمیشی کارآمد یا ناکارآمد را فرآیندی دشوار، زمان بر و پرهزینه می سازد. از طرف دیگر بررسی جایگزینی گیاه آروندو دوناکس با ماده ای طبیعی و یا سنتتیک نیز تاکنون بی نتیجه مانده است. ازآنجاکه در ایران اهمیت فن قمیش تراشی و ارتباط مستقیم آن با شرایط نوازندگی در کلاس های آموزش تخصصی این گونه سازها در نظر گرفته نمی شود و تربیت نوازندگان بدون در نظر گرفتن اهمیت کیفیت قمیش در اصلاح مهارت های نوازندگی صورت می گیرد، این نوشتار اولین قدم در طرح اهمیت مهارت قمیش تراشی در آموزش حرفه ای سازهای بادی-چوبیِ زبانه دار به ویژه دوزبانه ای است.