محمدرضا امام زاده یی

استقرار دولت جهانی حق بنیاد (اتحاد بشریت تحت یک قدرت سیاسی مشترک و مقید به هنجارهای حقوق بشری) به عنوان غایت سازه آنارشی دولت-کشوری به زعم برخی از اندیشمندان شدنی و اجتناب ناپذیر بوده و پیش فرض ما برای تبیین قابلیت های این دولت در اجرای حداکثری حقوق بشر قرارگرفته است. در پژوهش پیش رو پرسش اصلی آن است که دولت جهانی چه جذابیت هایی برای اجرای حداکثری حقوق بشر دارد؟ درمقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف تبیین قابلیت های دولت جهانی، ویژگی های این دولت در اجرای هنجارهای حقوق بشر به تفکیک نسل های سه گانه حقوق بشری بحث شده و نتیجه پژوهش،گویای جاذبه های ممتاز دولت جهانی به جهت استفاده انحصاری و مشروع از زور(دولت وبری) شناسایی متقابل تمامی کنش گران (دولت هگلی) همبسته کردن بشریت و کنترل منازعات و هماهنگی بین کشوری (دولت کانتی) کارکرد حداقلی و ضروری (تضمین حق منفی) استقرار عدالت توزیعی و بازپخش منابع ثروت در جهان (تضمین حق مثبت) و.. است که می تواند موجب اجرای حداکثری حقوق بشرگردد.

چالش های فراملی عصر حاضر اعم از مسائل صلح و امنیت، توسعه و رفاه، حقوق بشر، محیط زیست، مهاجرت، تروریسم، سلامت و.. غالبا به دلیل مشکلات ساختاری و هنجاری نظام حکمرانی جهانی حل نشده باقیمانده و با مصادیقی مانند تکثر و تعدد نهادها ، همکاری ضعیف و عملکرد ناهماهنگ آنها، ناکافی بودن ترتیبات سنتی برای مدیریت مسائل در عرصه فراملی، ناپایداری در توازن قوا، نبود جامعیت در کارگزاری حکمرانی جهانی، غایت آنارشیک، سوگیری لیبرال، تضادهای هنجاری در حوزه اجرای حقوق بشر، مشروعیت و نقص دمکراتیک،انطباق و بازماندگی از تحولات جهانی و.. مورد شناسایی قرار گرفته است که دولت جهانی حق بنیاد به دلیل خصیصه های منحصر به فرد خود، توانایی انسجام بخشی، مدیریت هماهنگ و ایجاد سیستم همکاری سلسله مراتبی در بین بازیگران این حوزه را داشته و جامعیت و وحدت ساختار و رویه ها را ایجاد و بر همین اساس توانایی مدیریت و حل چالش های فوق را داراست. در مقاله پیش رو پرسش اصلی آن است که حکمرانی جهانی در وضعیت فعلی و در نبود دولت جهانی حق بنیاد دچار چه چالش های اساسی شده است؟ در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی با هدف شناسایی ابعاد حکمرانی نامطلوب جهانی لزوم استقرار دولت جهانی حق بنیاد برای رفع چالش های اساسی این حکمرانی مورد بحث قرار می گیرد. نتیجه پژوهش،گویای چالشهای ساختاری،هنجاری و.. حکمرانی جهانی است که استقرار یک دولت فراگیر را برای رفع این چالش های اساسی اجتناب ناپذیر می کند.