پریسا شاه وردی

بیان مسئله: اقامتگاه های بوم گرد ی به عنوان زیرساختی اساسی د ر تحقق اهد اف بوم گرد ی نقش د ارند . با توجه به پتانسیل های شهر رشت د راختیارد اشتن راهکارهایی جهت طراحی اقامتگاه های بوم گرد ی د ر این شهر ضروری به نظر می رسد . این امر اهمیت بازخوانی الگوهای معماری خانه های تاریخی رشت به عنوان منبعی مناسب برای شناخت الگوهای معماری کهن منطقه را به منظور د ستیابی به راهنمای طراحی اقامتگاه بوم گرد ی بیان می کند . هد ف پژوهش: هد ف مطالعه عمیق ویژگی های کالبد ی خانه های تاریخی رشت و د ستیابی به راهکارهای معماری جهت طراحی اقامتگاه های بوم گرد ی است. روش پژوهش: نوع پژوهش کاربرد ی و روش آن مورد پژوهی و توصیفی-تحلیلی بود ه که تحلیل د اد ه های کیفی از طریق مقایسه و تفسیر انجام یافته است. پانزد ه نمونه از خانه های د وران قاجار و پهلوی اول به صورت غیرتصاد فی د ر د سترس و هد فمند انتخاب و بررسی شد ند . منابع اطلاعاتی پژوهش مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و برد اشت های مید انی است. نتیجه گیری: از بررسی فضای کالبد ی خانه های منتخب و تحلیل فاکتورهایی همچون تود ه و فضا، سازمان د هی پلان، فضای نیمه باز، نما و ارتباطات عمود ی و تزیینات، راهکارهایی جهت طراحی و توسعه اقامتگاه های بوم گرد ی شهر رشت بد ین شرح حاصل شد : ورود ی به صورت بی واسطه یا از طریق هشتی و ساباط؛ ماکزیمم سطح اشغال 60 د رصد ؛ بناها به صورت یک یا د وطبقه؛ حیاط یک، د و و سه طرفه و د ر مجاورت معابر اصلی؛ جانمایی بنا متناسب با شکل زمین؛ تناسبات یک به یک و نیم تا یک به سه د ر پلان؛ به کارگیری فضای نیمه باز؛ استفاد ه از پنجره های متعد د و تزیینات آجرکاری، سیمان بری و آهک بری د ر نما؛ تزیینات فضای د اخلی از گچبری، آینه کاری، نقاشی و چینی کاری؛ د ر و پنجره ها چوبی؛ سقف ها به صورت چهارشیبه.  

اقامتگاه بوم گردی به عنوان یکی از مهم ترین تاسیسات گردشگری، نقش به سزایی در رونق گردشگری مقصد دارد. استان گیلان دارای پتانسیل های بالایی در عرصه بوم گردی بوده و عملکرد مطلوب اقامتگاه ها می تواند بر توسعه بوم گردی در منطقه اثرگذار باشد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی عوامل و شاخص های اثرگذار فضای کالبدی اقامتگاه های بوم گردی بر جلب رضایتمندی گردشگران می باشد. پژوهش از نوع کاربردی بوده و از روش پیمایشی بهره می جوید. اطلاعات توسط پرسشنامه محقق ساخته و از طریق 387 نفر از گردشگرانی که تجربه اسکان در اقامتگاه های بوم گردی گیلان را داشتند حاصل گردید. به منظور سنجش روایی و پایایی گویه های پرسشنامه از آزمون KMO و آلفای کرونباخ بهره گرفته شد. همچنین از روش ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن، آزمون میانگین تی استیودنت (t)، آزمون خی دو ( ) و تحلیل عاملی به روش مولفه های مبنا (PCA) برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها با نرم افزار SPSS استفاده گردید. یافته های حاصل از پژوهش حاکی از آن است که "ریزفضاهای خدماتی"، "ویژگی های تاریخی فرهنگی و هویتی معماری اقامتگاه"، "کیفیت فضایی" و "مصالح و جزئیات اجرایی" به ترتیب اولویت در جلب رضایت گردشگران نقش دارند. با تکیه بر یافته های پژوهش، پیشنهاداتی شامل بر استقرار فضاهای خدماتی رفاهی در کنار فضاهای اقامتی، آموزش و فرهنگ سازی در خصوص ارزش گذاری به میراث معماری، الهام از معماری بومی در طراحی و اجرای بنای اقامتگاه و ارتقا کیفیت فضایی  ارائه گردید. لحاظ نمودن چنین مواردی می تواند شرایط اقامتگاه های بوم گردی استان را بهبود بخشد و زمینه مناسب برای جلب رضایتمندی گردشگران فراهم آورد.