علیرضا شیشه بری

مدیریت مؤثر زنجیره تأمین به رویکردی برای تضمین مزیت رقابتی و بهبود عملکرد سازمانی تبدیل شده است؛ زیرا دیگر رقابت بین سازمان ها صورت نمی گیرد، بلکه رقابت میان زنجیره تأمین آنها است. در پژوهش حاضر به بررسی مدیریت تاب آور زنجیره تأمین و تأثیرش بر عملکرد پایدار زنجیره تأمین پرداخته شده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، از جمله مطالعات کاربردی است که با روش کیفی و با هدف اکتشافی انجام شده است و در نهایت نتایج با استفاده از رویکرد داده بنیاد به دست آمده است. در این پژوهش از روش مرور سیستماتیک ادبیات به منظور شناسایی اقدامات زنجیره تأمین تاب آور استفاده شده و معیارهای عملکرد پایدار مبتنی بر ادبیات موضوع استخراج گردیده اند. همچنین، مدلی که روابط مدیریت تاب آور زنجیره تأمین و چگونگی تأثیر آن بر عملکرد پایدار را نشان می دهد، ارائه شده است. نتایج حاکی از آن است که حساسیت نسبت به بازار و تغییرات آن منجر به حرکت به سوی تاب آوری جهت مقابله با آسیب پذیری می شود. البته عواملی مانند کنترل فرایندها، بهبود کیفیت و همچنین وجود یک سیستم مناسب خرید و تدارکات، مدیریت روابط با تأمین کنندگان، وجود یک سیستم مناسب حمل و نقل و وجود تکنولوژی و فناوری اطلاعات از سایر عوامل مؤثر محسوب می شوند که، اقدامات منابع انسانی در پیاده سازی این عوامل نقش مهمی را ایفا می کند. با دستیابی به تاب آوری از طریق این اقدامات، پایداری اجتماعی و زیست محیطی و اقتصادی حاصل می شود که منجر به مزیت رقابتی می گردد.

هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش میانجی مدیریت کیفیت جامع در تأثیر مدیریت زنجیره تأمین بر اثربخشی سازمانی در کارکنان شرکت سیم و کابل ستاره یزد بود. این پژوهش از سری مطالعات همبستگی بود که با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی انجام شد. با توجه به کوچک بودن جامعه آماری مورد نظر، از روش کل شمار برای نمونه های پژوهش استفاده شد و تمامی ۹۰ نفر کارمند این شرکت به عنوان نمونهی آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده های این پژوهش، پرسشنامه مدیریت زنجیره تأمین پایدار لین و همکاران (2014)، پرسشنامه مدیریت کیفیت جامع اسپینوال (۲۰۱۵) و پرسشنامه اثربخشی سازمانی بر اساس مدل کارکردهای چهارگانه پارسونز استفاده شد. از روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که مدیریت زنجیره ی تأمین می تواند به صورت مستقیم بر اثربخشی و مدیریت کیفیت جامع کارکنان تأثیرگذار باشد. همچنین، نتایج آزمون سوبل (۱۸/۹) نقش میانجی گری مدیریت کیفیت جامع را تأیید کرد. نتیجهی آزمون VAF به این معنی بود که متغیر مدیریت کیفیت جامع می تواند به میزان ۴۲/۰از تأثیرات مدیریت زنجیره تأمین بر اثربخشی سازمانی را تبیین نماید. با توجه به این نتیجه به مدیران شرکت سیم و کابل ستاره یزد پیشنهاد می شود با ایجاد استراتژی هایی در مدیریت زنجیره تأمین بر مدیریت کیفیت جامع تأثیرگذاشته تا در نهایت بتوانند اثربخشی سازمانی کارکنان خود را افزایش دهند.