محرمعلی هاشمی

هدف این پژوهش شناسایی راهبردهای اجرای مدیریت ناب در آموزش وپرورش بود. از رویکرد تحقیق کیفی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی اساتید مدیریت و علوم تربیتی دانشگاه های ایران بود. جهت اجرای پژوهش مصاحبه های عمیق با 15 نفر از خبرگان در خصوص شناسایی راهبردهای اجرای مدیریت ناب در آموزش وپرورش انجام گرفت. برای حصول اطمینان از روایی ابزار در جریان پژوهش از مرور خبرگان مشارکت کننده و همچنین نظارت سه نفر از اساتید غیر شرکت کننده در پژوهش استفاده شد. برای اطمینان از پایایی داده ها از روش بازبینی مکرّر مشارکت کنندگان استفاده شد. در مرحله کدگذاری باز 738 گزاره مفهومی شناسایی و با ادغام و ترکیب آن ها 20 کد محوری به دست آمد و در مرحله کدگذاری انتخابی شش کد مهندسی مجدد در اقتصاد آموزش وپرورش، گزینش حرفه ای، انگیزش، اقدامات اثربخش، نهادهای معین و برآورد نیازها به عنوان راهبردهای اجرای مدیریت ناب در آموزش وپرورش شناسایی شدند. با توجه به مزایای مدیریت ناب در ابعاد گوناگون، لازم است با اتخاذ راهبردهای اثربخش اجرای ناب در آموزش وپرورش آغاز شود.

این پژوهش با هدف شناسایی ملزومات و پیامدهای اجرای مدیریت ناب در آموزش و پرورش ایران با استفاده از رویکرد کیفی انجام گرفته است. میدان پژوهش شامل اساتید دانشگاه های ایران در گرایش های مدیریت و همچنین رشته مدیریت آموزشی در سال 1400 بود. ابزار اندازه گیری، مصاحبه در خصوص ملزومات و پیامدهای اجرای مدیریت ناب بود. مصاحبه ها با 15 نفر از خبرگان دانشگاهی تا حصول اشباع نظری ادامه پیدا کرد. برای اطمینان از روایی ابزار در جریان پژوهش از مرور خبرگان مشارکت کننده و همچنین نظارت سه نفر از اساتید غیر شرکت کننده در پژوهش استفاده شد. برای اطمینان از پایایی داده ها از روش بازبینی مکرّر مشارکت کنندگان استفاده شد. به کمک نرم افزار Maxqda، 417 گزاره مفهومی اولیه در بخش ملزومات و 346 گزاره مفهومی اولیه در بخش پیامدها شناسایی شدند و با ادغام و ترکیب آنها 18کد محوری برای ملزومات و 19 کد محوری برای پیامدها بدست آمد و در کد گذاری انتخابی، 8مقوله ی معرفی و ترویج روشهای ناب، استفاده از متخصصان، اقدامات هشیارانه و گام به گام، شرایط ذیتفعان، ارزشیابی اثربخش، شناسایی اتلاف ها، نقش سمن ها و باز تعریف ارزش، زیر عنوان ملزومات و 7مقوله ی تعالی آموزش و پرورش، برقراری عدالت آموزشی، مزایای فناورانه، افزایش رضایتمندی ذینفعان، افزایش بهره وری آموزشی، مسئولیت پذیری و ارزش آفرینی راهبران اجتماعی و حضور علمی در عرصه جهانی زیر عنوان پیامدهای اجرای ناب در آموزش و پرروش قرار گرفتند.