عبدالله فدایی

امروزه گسترش دانش بشری در امر پیشبینی و برنامه ریزی، موجب شده که کشورها بتوانند از بلایای بسیاری در امان بمانند؛ بنابراین، قرارگیری اکثریت قریب به اتفاق مناطق شهری کشور ایران در محدوده خطر متوسط به بالای وقوع زلزله، توجه به مقولهای چون پدافند غیرعامل را چندین برابر می کند. وجود نقاط آسیب پذیر، ضعف در رعایت قوانین و ضوابط فنی و مهندسی، ضعف مدیریت صحیح در جهت کنترل ساخت وسازهای شهری، عدم شکل گیری ساختارهای مربوط به وقوع هر نوع بحرانی و همچنین ضعف در به کارگیری اصول پدافند غیرعامل شهر رشت را با مشکلات و تهدیدهای ناگواری مواجه ساخته است. یکی از مهم ترین راهبردها در مدیریت شهری، پدافند غیرعامل می باشد که از گذشته تاکنون در برنامه ریزی و مدیریت شهری مورد توجه بوده است. اگر به ساختار و فضای سیاسی موجود و پارادایم های نظامی در فضای شهری نگاهی بیندازیم لازم به نظر می رسد تا در بستر نگاهی جامع، اقدامات سیستم دفاع غیرعامل مورد توجه قرار گیرد تا افزایش توان و اقتدار نظام و کاهش آسیب پذیری های کالبدی و انسانی از تجاوزات احتمالی، امکان وقوع یابد. در این میان پدافند غیرعامل به مجموعه ای از اقدامات اشاره دارد که نیازمند به کارگیری جنگ نرم افزار نبوده و با استفاده از آن می توان از وارد شدن خسارات مالی با تجهیزات و تاسیسات حیاتی و تلفات انسانی جلوگیری کرده و یا میزان تلفات را تا حد امکان کاهش داد.