مهین گرمی

رقابتی بودن بازار محصول بدین معناست که شرکتهای مختلف در تولید و فروش کالا رقابت تنگاتنگی دارند و کالاهای آنها نسبت به دیگری برتری چندانی ندارد، چرا که اگر غیر از این باشد، بازار به سمت انحصار یا انحصار چند جانبه تمایل پیدا می کند. یکی از مزیت های رقابتی شرکت ها در بازار سهام، میزان سودآوری آنها می باشد. زمانی که مدیران تحت فشارهای خارجی باشند، انگیزه آنها برای مدیریت سود افزایش می یابد .این پژوهش به بررسی رابطه رقابت در بازار محصول با مدیریت سود واقعی و مقایسه پذیری حسابداری می پردازد. محدوده مورد مطالعه برای این تحقیق شامل 8 سال، یعنی از سال های 1392 تا 1399 است. پژوهش در دسته تحقیقات کاربردی قرار دارد و در تقسیم بندی بر مبنای ماهیت در گروه تحقیقات همبستگی قرار می گیرد که بر اساس شیوه استقرایی به نتیجه گیری می پردازد. نتایج نشان داد بین رقابت در بازار محصول (شاخص هرفیندال-هیرشمن) و مدیریت سود واقعی و مقایسه پذیری حسابداری رابطه معنادار وجود ندارد؛ اما بین رقابت در بازار محصول (شاخص لرنر ) و مدیریت سود واقعی رابطه معنادار و منفی و بین رقابت در بازار محصول و مقایسه پذیری حسابداری رابطه معنادار و مثبت وجود دارد.

هدف این تحقیق بررسی تأثیر کیفیت اطلاعات مالی بر رابطه بین شاخص های سرمایه فکری و مدیریت سود می باشد. روش آزمون فرضیه پژوهش مدل رگرسیون چند متغیره در مجموعه داده های ترکیبی است جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 152 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده در دوره ی زمانی 8 ساله بین سال های 1392 تا 1399 مورد تحقیق قرار گرفتند. روش مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای بوده و داده های مربوط برای اندازه گیری متغیرها از سایت کدال و صورت های مالی شرکت ها جمع آوری شده و سپس برای آزمون فرضیه های پژوهش از نرم افزار ایویوز استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد از میان عناصر سرمایه فکری تنها سرمایه ساختاری رابطه منفی و معنی داری با مدیریت سود دارد و رابطه میان سرمایه انسانی و سرمایه به کارگرفته شده (رابطه ای یا مشتری) با مدیریت سود معنی دار نیست. همچنین نتایج نشان داد کیفیت اطلاعات مالی بر رابطه بین شاخص های سرمایه فکری (ساختاری و انسانی) و مدیریت سود تأثیرگذار است.