فرحناز شمس

هدف این مقاله تدوین عوامل سوق دهنده، تسریع کننده و بازدارنده مشارکت دانش آموزان در فوق برنامه های تربیت بدنی مدارس بود. پژوهشگر برای این منظور به خبرگان و متخصصان حوزه فوق برنامه و ورزش دانش آموزی مراجعه نمود و از طریق مصاحبه عمیق به جمع آوری اطلاعات از آنها پرداخت. سپس داده های حاصل از مصاحبه ها، مقالات، مدارک و دستورالعمل های تربیت بدنی آموزش و پرورش، کتب و کلیپ های مرتبط را از طریق تکنیک مثلث سازی، جمع آوری کردند و سپس آنها را به روش تحلیل مضمون، کدگذاری و تجزیه و تحلیل کرد. نتیجه گروه بندی کدها، دو مؤلفه اصلی و هشت زیر مؤلفه بود که دانش آموزان جهت شرکت در فوق برنامه های تربیت بدنی در سطح ورودی با آن مواجه هستند. بر این اساس می توان عنوان کرد که عوامل سوق دهنده و بازدارنده که یکی از مؤلفه های اصلی است شامل؛ دانش آموزان و آموزش دهندگان به همراه محرک ها و بازدارنده ها است که نقش اصلی ایفا می کنند و نیاز به توجه ویژه ای دارند. همچنین تسریع کننده ها که مؤلفه اصلی دیگر است شامل منابع حمایتی و تشویقی، همکاری با ذینفعان، منابع مالی و بستر سیاسی هست که در سرعت بخشیدن به مشارکت ورزشی دانش آموزان جهت ورود به فوق برنامه های مدارس دخیل هستند. این پژوهش می تواند به عنوان ابزار تحلیلی مشارکت ورزشی دانش آموزان در فوق برنامه های مدارس ایران مبنای عمل قرار گیرد تا به گونه ای منطقی و اصولی به حل مشکلات این حوزه از ورزش دانش آموزی پرداخته شود.