نادیه رحمتیان

در فرآیند دلبستگی به مکان، فضا برای فرد مبدل به مکان می شود، زیرا افراد در برقراری ارتباط با مکان به آن معنا می بخشند و آن را در خاطره خود ثبت می کنند. علاوه بر فاکتورهای اجتماعی و فیزیکی مختلف، اقلیم نیز از عوامل مؤثر در شکل گیری این فرآیند و احراز مکان است که با وجود مطالعات گسترده در خصوص مکان و دلبستگی به آن، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به نقش حس دلبستگی به مکان در ارتقای کیفیت فضای طراحی شده، این پژوهش سعی دارد به بررسی نقش خرداقلیم در احراز مکان و شکل گیری دلبستگی به مکان بپردازد. به این منظور مقاله حاضر در ابتدا بر پایه مرور متون و اسناد مرتبط در این حوزه، ضمن ارائه تعاریف مکان، دلبستگی به مکان و اقلیم به رابطه آنها می پردازد. در نهایت با انجام مطالعات میدانی در نمونه موردی دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد و طرح پرسش نامه ها و مصاحبه های حضوری با دانشجویان، این رابطه روشن تر بیان می شود و مکان هایی که کیفیتشان تحت تأثیر خرد اقلیم خاصشان است، معرفی خواهند شد. نتایج تحقیق نشان می دهند که عوامل مختلفی در شکل گیری دلبستگی به مکان مؤثرند و خرداقلیم به عنوان یک فاکتور فیزیکی بر این حس تأثیرگذار است، اگرچه در برخی موارد ممکن است نقش آن کمرنگ تر از سایر عوامل کالبدی باشد.