امیرمحمد مرتضویان

داشتن عمر طولانی و صرف آن در اطاعت الهی، از دیدگاه آموزه های اسلامی نشانه ی سعادت و خوشبختی معرفی شده است. گرچه امروزه طرفداران طول عمر، بیش تر به تحقیق های دانشمندان علوم تجربی چشم دوخته اند، این نوشتار، عامل های مادی طول عمرِ انسان را از دیدگاه اسلام تبیین کرده است. مدت عمر انسان را خدای متعال تعیین می کند، ولی خدای متعال به انسان فرصت داده تا نقش خود را ایفا کند و در طول اراده ی خدای قادر، در کوتاه کردن عمر خویش و یا طولانی شدن آن، این نقش را بازی کند و عمر خود را کوتاه یا طولانی گرداند. نقش انسان در مقدارِ عمرِ خویش، این است که با انجام اعمالی، مدتِ مشخص شده و طبیعی عمر خویش را، زندگی کند یا زودتر و یا دیرتر از دنیا برود؛ بنابراین، عامل های مؤثر در افزایش و کاهش عمر انسان، از دیدگاه منبع های اسلامی از دو جنبه(عامل های مادی و معنوی) قابل بررسی است. این پژوهش با روش کتابخانه یی عامل های مادی و طبیعی مؤثر در طول عمر را بررسی نموده، با معرفی پانزده عاملِ مادی فزونیِ عمر انسان از دیدگاه آیه ها و روایت ها، در نهایت به این نتیجه رسیده است که بیش ترِ عامل های معرفی شده در آیه ها و روایت ها تجربیِ افزایش عمر با این عوامل هماهنگ و همسو است؛ در چند مورد نیز دیدگاه مطرح شده در روایت، مسئله ی جدیدی برای تحقیق پژوهشگران علوم پزشکی مطرح می نماید.