مرتضی استادی طرقبه

آنتوان دو سنت اگزوپری از نویسندگان نام آشنای ادبیات فرانسه در قرن بیستم است. کتاب شازده کوچولو، پرخواننده ترین اثر وی، به اکثر زبان های زنده دنیا ترجمه شده است. در ایران برای اولین بار در سال 1333 محمد قاضی این کتاب را به زبان فارسی برگرداند. با خواندن این کتاب و از خلال گفت و گوهای شازده کوچولو و خلبان، خواننده به مفاهیم و توصیه های اخلاقی همسو با تعالیم دین اسلام پی می برد. این پژوهش با تکیه بر اصول مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی و با استفاده از نظریه «تشابهات بدون ارتباطات» فرانسوا یوست، سعی دارد که ارتباط میان مفاهیم اخلاقی مطرح شده در این داستان را با معادل های آن در آیات قرآن و روایات اسلامی بررسی کند. یافته های این مقاله که با روش توصیفی-تحلیلی به دست آمده است، نشان می دهد که توصیه های اخلاقی اگزوپری در این داستان بیشتر در حوزه قواعد زندگی شخصی هر انسانی چون داشتن برنامه و هدف، صبوری، رعایت نظافت و اهمیت دوستی و... ظهور پیدا کرده است. نویسنده با بیان این مفاهیم به دنبال گشایش راهی برای نجات انسان ها و بهبود شرایط زندگی آن ها بوده است که با هدف دین اسلام کاملاً منطبق است و مشابهات آن در آیات قرآن و روایات اسلامی قابل مشاهده است.