محسن قائم پناه

کمیته حسابرسی به عنوان جزئی از ساختار حاکمیت شرکتی، موظف بر نظارت بر فرآیند گزارشگری مالی می باشد و محدود کردن مدیریت سود یکی از مزایای اصلی شرکت های دارای کمیته حسابرسی به شمار می رود. از این رو، این مطالعه به بررسی رابطه بین ویژگی های کمیته حسابرسی و مدیریت سود تعهدی می پردازد. برای این منظور داده های مربوط به 88 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1392 تا 1394 مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از این است که مشارکت کارشناسان مالی در کمیته حسابرسی، افزایش استقلال و اندازه کمیته حسابرسی با مدیریت سود کمتر، رابطه معناداری دارد. همچنین، نتایج پژوهش حاکی از وجود رابطه یو وارونه شکلی (Ç) بین استقلال کمیته حسابرسی و مدیریت سود می باشد. به عبارت دیگر، استقلال کم کمیته حسابرسی قادر به جلوگیری از رفتارهای فرصت طلبانه مدیران نخواهد بود. بنابراین، زمانیکه اکثریت اعضای کمیته حسابرسی مستقل باشند (بیش از 50%)، استقلال کمیته حسابرسی منجر به کاهش مدیریت سود می گردد. علاوه براین، نتایج پژوهش حاکی از وجود رابطه یو شکلی (È) بین تعداد جلسات کمیته حسابرسی و مدیریت سود می باشد. در این راستا، برگزاری جلسات ماهانه کمیته حسابرسی (12 جلسه در سال) بیشترین اثربخشی را در جلوگیری از مدیریت سود دارد. تعداد موثر جلسات کمیته حسابرسی از طریق حداقل منحنی (سطح کمینه) تعیین می گردد؛ که منعکس کننده پایین ترین سطح اقلام تعهدی اختیاری می باشد.