زهرا رفعت جو

عصر فناوری اطلاعات و ظهور هوش مصنوعی بر ابعاد مختلف اجتماع تأثیر گذاشته است. یکی از این ابعاد، آموزش و یادگیری است. یادگیری هوشمند در جوامع مختلف نتایج چشمگیری داشته است. هدف این پژوهش، بررسی نقش هوش مصنوعی در شخصی سازی آموزش بود. بستر ارتقای کیفیت یادگیری و توسعه مهارت های قرن ۲۱ نیز بررسی شد. در این پژوهش از مطالعات فارسی و انگلیسی مرتبط استفاده شد. نتایج نشان داد هوش مصنوعی از الگوریتم های پیچیده استفاده می کند. این فناوری شیوه های ارزیابی و محیط یادگیری را تغییر می دهد. این تغییرات موجب بهبود شخصی سازی آموزش می شود. هوش مصنوعی محیط های یادگیری تعاملی ایجاد می کند و سکوهای یادگیری مشارکتی را ممکن می سازد و مهارت های قرن ۲۱ را در فراگیران توسعه می دهد. با توجه به یافته ها، استفاده از هوش مصنوعی در آموزش توصیه می شود. در این راستا، برنامه های مبتنی بر هوش مصنوعی باید تدوین شود و مهارت های فنی و سبک های یادگیری شخصی باید تقویت شود. علاوه بر این، پژوهش حاضر نشان می دهد که ادغام هوش مصنوعی در نظام آموزشی نیازمند زیرساخت های فنی مناسب است. همچنین، ایجاد دستورالعمل های اخلاقی برای استفاده از هوش مصنوعی در آموزش و حفظ حریم خصوصی داده های فراگیران از ضروریات پیاده سازی موفق این فناوری در عرصه آموزش محسوب می شود چرا که تفکر انتقادی، خلاقیت، همکاری، و ارتباطات را بهبود بخشیده و رشد چندبعدی فراگیران را با توجه به برهه دیجیتال کنونی به همراه دارد.

هدف کلی پژوهش بررسی روابط سبک یادگیری مرجح و عملکرد تحصیلی با نقش واسطه ای یادگیری غیررسمی دیجیتال در میان دانشجویان دانشگاه شیراز بود. روش مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. نمونه پژوهش شامل 320 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، انتخاب شدند. ابزار های مورد استفاده این پژوهش، شامل مقیاس های سنجش سبک یادگیری مرجح دانشجویان (دمار-کسکین، ازاتا، بانارا و ریلی، 2015)، یادگیری های غیررسمی دیجیتال (هی و لی، 2019)، عملکرد تحصیلی (یو، تیان، وگل و کوک، 2010) بود که پس از محاسبه روایی و پایایی آنها با استفاده از مدل های معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که ترجیح بیشتر دانشجویان به یادگیری بصری ارتباط مثبت و معناداری با افزایش تمایل به یادگیری غیررسمی دیجیتال دارد (32/0=β, 0001/0 = p). همچنین، بین ترجیح بیشتر دانشجویان به سبک یادگیری وابستگی با افزایش تمایل به یادگیری غیررسمی دیجیتال ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد (27/0=β, 02/0 = p). افزون بر این، یافته ها حاکی از ارتباط مثبت و معنادار افزایش تمایل به یادگیری غیررسمی دیجیتال با بهبود عملکرد تحصیلی دانشجویان است (38/0=β, 0001/0 = p). از سوی دیگر، یافته ها نشان داد که افزایش تمایل دانشجویان به یادگیری به صورت وابسته با افزایش عملکرد تحصیلی آنان ارتباط مثبت و معناداری دارد (27/0=β, 01/0 = p)؛ بنابراین یادگیری های غیر رسمی دیجیتال با نقش واسطه گری خود بین سبک یادگیری مرجح و عملکرد تحصیلی تاثیر مثبت داشته است و می تواند موجب افزایش یا کاهش بهره وری عملکرد تحصیلی در بین دانشجویان شود.