غلامرضا رحیمی طالخونچه

هدف این پژوهش بازآفرینی مدل تربیت رسانه ای مبتنی بر آموزه های تربیتی قرآن کریم است. به این منظور، از روش تحقیق کیفی مبتنی بر روش نظریه برخاسته از داده ها که شامل سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی، همراه با بهره گیری از رویکرد سیستماتیک استراووس و کوربین استفاده شده است. در این راستا، با صاحب نظران و اساتید حوزه تربیت و رسانه تا مرحله اشباع نظری داده ها، هفده مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با استفاده از نمونه گیری نظری، انجام شد. سپس آیاتی از قرآن که به گونه ای به مفهوم تربیت اشاره دارد با نرم افزار کاوشگر قرآنی شمس استخراج و تفسیر نهایی مدل با یافته های مبتنی بر محتوای انتخاب شده از قرآن انجام شد. با توجه به لزوم بررسی و تطبیق تخصصی یافته های کیفی و تفسیر آن مبتنی بر آیات قرآن، پس از اطمینان از اعتبار مدل تفسیرهای انجام شده، نتایج به ده نفر از متخصصان حوزه رسانه و مفسران قرآن ارائه شد. با توجه به توسعه روزافزون رسانه ها و کارآمدی آموزه های قرآن کریم در همه حوزه های هدایت بشر، از جمله تربیت، به نظر می رسد در حوزه رسانه به الگوی تربیتی رسانه ای نیاز داریم. در این پژوهش، با توجه به نتایج به دست آمده و انطباق آن بر آموزه های تربیتی رسانه ای قرآن، بازتعریفی کاربردی در حوزه تربیت رسانه استخراج کرده ایم که می توان از آن به عنوان یکی از شئون مهم تربیت در عصر حاضر نام برد. 

هدف از این پژوهش بررسی مفهوم تربیت رسانه ای و به دست آوردن راهبردهایی عملیاتی جهت اتخاذ شیوه هایی جدید در مدیریت مدرسه بود. این پژوهش کیفی بوده که با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری پژوهش، مدیران با سابقه آموزش و پرورش، اساتید دانشگاه در رشته های علوم تربیتی، ارتباطات و رسانه و متخصصان مجرب در حوزه سواد رسانه بودند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری در مصاحبه هایی نیمه ساختار یافته به صورت رودرور و عمیق از تعداد 33 نفر به عنوان مشارکت کننده، داده ها جمع آوری گردید. پژوهشگر طی سه مرحله ی کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی، تربیت رسانه ای رابه عنوان پدیده محوری مورد مطالعه قرارداد و شرایط علی، زمینه ای و مداخله گر و پیامد ها و راهبردها را استخراج و دسته بندی نمود. جهت اطمینان از روایی و پایایی پژوهش، مصاحبه ها با بعضی ازافراد چندین بار تکرار و نتایج حاصل در چند مرحله به رؤیت چند تن از اساتید مجرب و مصاحبه شونده ها رسید و در این بین از گروه های کانونی شرکت کنندگان در پژوهش نیزچندین بار استفاده گردید. براساس نتایج به دست آمده از پژوهش، با توجه به رشد روزافزون قدرت رسانه و ابزارهای تکنولوژیک در زندگی روزمره ی دانش آموزان و اثرات شگرف رسانه در سبک، نوع و چگونگی یادگیری آنان، لازم بود که تغییراتی در نحوه و مدل تربیتی و آموزشی مدارس ایجاد گردد که در این پژوهش راهبردهایی کاربردی برای تحقق این مهم ارایه گردید.