سید عسگر حسینیان مهاجر

هدف از این پژوهش ارائه چارچوبی بر تحلیل و برنامه ریزی توسعه مشارکت ورزشی جانبازان، معلولین، ناشنوایان و نابینایان (ج.م ،ن.ن) بود. روش تحقیق از نظر نوع کیفی، از نظر استراتژی فرایندی، از نظر هدف کاربردی و به صورت مطالعه موردی (ورزش جانبازان و معلولین) می باشد. جامعه آماری شامل دو بخش جامعه متخصص انسانی (22 نفر) و جامعه اسنادی و اطلاعاتی (41 نسخه) بود که به سه روش مطالعه کتابخانه ای، مصاحیه و تکنیک دلفی انجام گرفت. ابزار پژوهش شامل مصاحبه و پرسشنامه بود. روایی ابزارها براساس تعیین اعتبار منابع و افراد نظرخواهی شده، روایی سنجی محتوایی و صوری، چارچوب مصاحبه، محاسبه ضرایب توافق بین مصصحان کدگذاری مطلوب ارزیابی شد. هم چنین جهت تحلیل یافته ها از روش های کدگذاری و تحلیل سیستمی مفهومی استفاده شد.نتایج یافته ها نشان داد چارچوب توسعه ورزش جانبازان و معلولین در سه سطح نقش ها، ساختار و عملکرد قابل تحلیل است. نقش های اصلی شامل فرد، خانواده، محیط، ورزش و مدیریت است. تحلیل راهبردی شامل محورهای تحلیل، چالش ها، راهکارها و تقسیم کار بین سازمانی بود. چالش ها و راهکارها در چهار بخش امکانات و خدمات، مدیریتی و اجرایی، ارتباطی و اطلاعاتی و آموزشی و فرهنگ سازی چارچوب بندی شدند.براساس یافته ها می توان گفت چارچوب توسعه ورزش جانبازان و معلولین دارای ساختاری پیچیده است و با توجه به وجود چالش های فراوان، نقش های چندگانه و سطوح مختلف نیاز به اتخاذ هوشمندانه راهبردها و بکارگیری اثربخش راهکارها براساس یک تقسیم کار سازمانی دارد.

این تحقیق با هدف طراحی مدل مبتنی بر تحلیل راهبردی عوامل اثرگذار بر توسعه مشارکت ورزشی جانبازان، معلولان، ناشنوایان و نابینایان (ج. م، ن. ن) کشور انجام گرفت. جامعه آماری 330 نفر از افراد صاحب نظر در حوزه ورزش معلولان بود و براساس کفایت نمونه تحلیل عاملی 220 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود و روایی صوری و محتوایی ابزار پژوهش، توسط استادان مدیریت ورزشی (6 نفر) و مدیران (7 نفر) بررسی و تأیید شد. سپس به منظور غربال و تعیین اعتبار بخش های مختلف پژوهش از تکنیک مطالعه دلفی متشکل از صاحب نظران و خبرگان برحسب نمونه در دسترس استفاده شد (8 نفر). آزمون تحلیل عاملی تأییدی نیز برای تأیید روایی سازه استفاده شد. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 90/0 ارزیابی و تأیید شد. از آزمون بارتلت نیز برای کفایت نمونه و تحلیل عاملی اکتشافی برای تعیین مؤلفه های پنهان، در ابزار کمی بهره گرفته شد. روش های آماری و تجزیه وتحلیل داده ها شامل آزمون های آمار توصیفی، تی تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادله ساختاری است. براساس یافته ها، چهار عامل فردی و خانوادگی، ورزشی، مدیریتی و محیطی، عوامل اثرگذار بر توسعه ورزش همگانی معلولان هستند. مدل پژوهش در آزمون مدل معادله ساختاری برازشی مطلوب داشت، بنابراین، مدل توسعه ورزش همگانی جانبازان و معلولان ایران تأیید شد. ازاین رو می توان گفت عوامل فردی و خانوادگی دیدگاه و نگرش های اقشار خاص را تعیین می کنند و چنانچه عوامل محیطی به لحاظ ساختاری و فرهنگی، قابلیت توسعه میزان مشارکت ورزشی برای افراد معلول را داشته باشد، کشف و بروز استعدادهای بیشتری نیز اتفاق خواهد افتد.