سید محسن حاج سیدجوادی

معماری ایران در دوران میانی اسلامی شاهد شکوفایی خاصی در سبک های معماری و تزئینات وابسته به آن است. در این دوره آثار و بناهای متعددی در سراسر ایران ساخته شد که ضمن تأثیرپذیری از سبک های معماری پیشین، خود نیز دارای ویژگی های و سبک منحصر به فردی هستند که از آن به عنوان سبک معماری ایلخانی یاد می شود. این ابنیه تاریخی در منطقه حاشیه شمال خلیج فارس از الگوی ویژه ای پیروی می کنند که افزون بر به کارگیری الگوهای رایج این دوره همچون ایوان های بلند و استفاده از کاشی های معرق از الگوهای بومی نیز تأثیر گرفته اند و استفاده از مصالح بوم آورد نیز در آنها مشاهده می شود. در این مطالعه، 7 مجموعه معماری در استان های بوشهر و هرمزگان مورد مطالعه قرار گرفته اند. مطالعه نمونه های بررسی شده در این پژوهش نشان می دهدکه با وجود استفاده گسترده از مصالح بومی مانند مرجان های دریایی که به وفور در دسترس ساکنیان این مناطق بوده، سبک معماری رایج در قرون میانی اسلامی و عصر ایلخانی در مناطق شمالی خلیج فارس، به همان شکل رایج در سایر نقاط ایران است.