معصومه شیرزاد

مدل های توپوگرافیکی اطلاعات مهمی را در ارتباط با عوارض و پدیده های سطحی زمین در اختیار کاربران قرار می دهند. نرم افزارGoogle Earth، شبیه ساز کره زمین، یکی از برترین نرم افزارهای شبیه سازی؛ همراه با برترین ابزارهای مشاهده به صورت سه بعدی است که نقشه های این برنامه با کنار هم قرار دادن تصاویر انتخاب شده از تصاویر ماهواره ای، عکس برداری هوایی و سامانه اطلاعات مکانی سه بعدیِ جهان به دست می آید. قابلیت ایجاد نقشه ها و مدل های سه بعدی در نرم افزارهای گوناگونی گنجانده شده است که از این دسته می توان به نرم افزارهای Surfer و ArcGIS اشاره نمود. در محیط نرم افزارهای مذکور، نقاط ارتفاعی ضروری ترین ابزار کار برای ایجاد مدل های رقومی زمینی هستند. در این مطالعه نخست نقاط ارتفاعی به شیوه ای نوین از محیط Google Earth استخراج و در مرحله بعد به کمک نرم افزارهای Surfer و ArcGIS، انواع نقشه های دو بعدی و سه بعدی ایجاد گردید. سپس در تلفیقی از نقشه های تولید شده از گنبدهای نمکی فیروزآباد، استان فارس (کُنارسیاه و جهانی) در محیط Google Earth مدل های توپوگرافیکی منحصربفردی ایجاد شد.

بیشتر روش های سنجش از دور بر این حقیقت استوار است که تصاویر سنجش از دور در باندهای طیفی متعدد و پهنای باندی کوچک تصویربرداری شده باشند و بتوان طیف پیکسل را استخراج کرد. این طیف سپس با طیف مواد شناخته شده خالص مانند کانی، سنگ، آب، خاک و ... مقایسه می شود و پیکسل هایی که با این طیف های شناخته شده شباهت دارند مشخص می شوند. با وجود اینکه این روش ها بیشتر مختص تصاویر ابرطیفی بوده ولی در خیلی از موارد در تحلیل تصاویر چند طیفی مانند استر می توان از آنها استفاده کرد. نقشه برداری زاویه طیفی (SAM) با استفاده از طیف استخراج شده از تصاویر استر برای بارزسازی پدیده های زمین شناختی در منطقه جنوب غرب اردستان، اصفهان اجرا شد. طیف های استخراجی خالص شامل طیف گیاهان سبزینه دار، ایلیت و کلسیت می شود. حاصل پردازش؛ بارزسازی پوشش گیاهی منطقه و واحدهای سنگی رسی و کربناته شامل شیل و آهک می باشد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش بررسی شد.