منوچهر رضایی

پاسخگویی ادراک شده همسر (PPR) سازه ای است که می تواند به ارزیابی صمیمیت در زوج درمانی کمک کند. بااین وجود، پژوهش در مورد PPR به واسطه فقدان وجود مقیاس اندازه گیری استاندارد در این زمینه با مشکل مواجه شده است. هدف پژوهش حاضر ترجمه و بررسی ساختار عاملی، تغییرناپذیری، روایی و همسانی درونی مقیاس پاسخگویی و عدم حساسیت ادراک شده (PRI) در بین نمونه های ایرانی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، معلمان متأهل استان زنجان در سال 1401-1400 بود که در کل 429 معلم از طریق نمونه گیری در دسترس در این پژوهش مشارکت کردند. برای تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و آزمون MAP، تحلیل موازی، تحلیل شبکه اکتشافی، تحلیل بوت استرپ، مدل پاسخ مدرج و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافته ها نشان داد که ساختار عاملی PRI در جامعه ایران با مطالعه Crasta و همکاران (2021) مشابه است؛ یعنی PRI یک ساختار دوبُعدی داشت. شاخص های برازش مقیاس و بار عاملی گویه ها هم به تفکیک جنسیت و هم در کل نمونه مطلوب بودند. یافته های مربوط به تغییرناپذیری جنسیتی مقیاس در مدل های مختلف نیز گویای این بود که مفهوم گویه ها برای زنان و مردان یکسان است. تحلیل های مبتنی بر نظریه سؤال-پاسخ نشان داد که گویه های مستخرج برای نسخه کوتاه PRI در این پژوهش با نسخه کوتاه مستخرج از مطالعه Crasta و همکاران (2021) یکسان بود. آماره های آلفا، پایایی ترکیبی، شاخص AVE و روایی تشخیصی مقیاس PRI نیز مطلوب بودند. یافته های مربوط به روایی همگرا و واگرا نیز حاکی از روابط معنادار PRI با دیگر متغیرهای موردمطالعه در این پژوهش بود. درکل، مقیاس PRI ویژگی های روان سنجی مطلوبی نشان داد که گویایی قابلیت کاربست پذیری آن در جامعه ایران و هماهنگی آن با هنجارهای فرهنگی کشور بود. بااین حال، در مطالعه حاضر احتمال ضعیف بودن روایی تشخیصی دو سازه موجود در این مقیاس به خصوص برای گروه زنان وجود داشت که پیشنهاد می شود در مطالعات آتی با حجم نمونه بیشتر موردبررسی قرار گیرد.

افراد با استفاده از سازوکارهای مختلف می توانند با یکدیگر صمیمی شوند اما یکی از کلیدی ترین این عوامل، پاسخگویی ادراک شده همسر (PPR) است. ازآنجاکه ادبیات پژوهشی غنی در مورد این سازه در کشور وجود نداشت، هدف مطالعه حاضر روشن ساختن مفهوم پاسخگویی ادراک شده همسر، عناصر سازنده آن، نحوه اثرگذاری این سازه، تأثیرات قابل توجه این سازه بر حوزه های مختلف زندگی افراد و پیامدهای مثبت وجود آن در روابط و پیامدهای منفی فقدان آن در تعاملات انسان ها بود. این مطالعه، مروری نظام مند در بین اکثر منابع علمی مرتبط با این سازه در پایگاه داده های علمی بود. منابع مرتبط از سال 1992 تا سال 2022 از پایگاه های داده گوگل اسکالر، پابمد، اسکوپوس، ساینس دایرکت، سیج، وایلی، اشپرینگر، تیلور و فرانسیس و شبکه اجتماعی- علمی ریسرچ گیت دانلود گردیدند و آن دسته از منابعی که منطبق با ملاک های پژوهش (منابعی که دربردارنده نقش خنثی کنندگی پاسخگویی ادراک شده همسر بودند و هم چنین کلید واژه های PPR و صمیمیت را شامل می شدند) بودند وارد مطالعه شده (57 مطالعه) و منابع نامرتبط (84 مطالعه) کنار گذاشته شدند (درمجموع 141 مطالعه). یافته های پژوهش های مختلف دلالت بر این دارند که پاسخگویی ادراک شده همسر از طریق خنثی کردن پیامدهای منفی و افزایش هیجانات، عواطف مثبت و نگرش سازنده افراد نسبت به یکدیگر در تعاملات، همواره مهم ترین پیش بین صمیمیت و رضایت در روابط بوده است. در نتیجه، PPR خوشبختی و بهزیستی افراد را افزایش می دهد.

زمینه : تحقیقات متعدد به پیش بینی رضایت از زندگی پرداخته اند، اما پیش بینی رضایت از زندگی بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک زندگی مغفول مانده است. هدف: هدف از پژوهش، پیش بینی رضایت از زندگی بر اساس طرحواره های ناسازگاری اولیه و سبک زندگی در پرستاران بود . روش: پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه پرستاران بیمارستان امام خمینی و مصطفوی شهر تهران در سال 98-97 بودند. تعداد 150 نفر به روش نمونه گیری در دسترس، به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارپژوهش عبارت اند از، پرسشنامه رضایت زندگی ( Q-Les-QSF ) اندیکت و همکاران (۱۹۹۳)، پرسشنامه طرحواره یانگ ( (YSQ-SF (۲۰۰۵) و پرسشنامه سبک زندگی میلرواسمیت (2001). تحلیل داده ها، با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام انجام شد. یافته ها : بین رضایت از زندگی و سبک زندگی رابطه مثبت معناداری وجود دارد (0/001 p< ). همچنین بین رضایت از زندگی و طرحواره های ناسازگاری اولیه رابطه معناداری وجود دارد (0/001 p< ). نتیجه گیری : طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک زندگی، رضایت از زندگی را پیش بینی کردند.