محمدکاظم ضرابیان

اهداف: هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش مدیریت خشم بر تاب آوری، سخت رویی و سلامت عمومی دانش آموزان دختر هنرستانی منطقه ۱۳ تهران بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی، از نظر هدف، کاربردی، و ازنظر نوع طرح، شبه آزمایشی است. در این پژوهش از طرح پیش آزمون و پس آزمون با یک بار پیگیری سه ماهه همراه با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان هنرستانی منطقه ۱۳ شهر تهران در سال ۱۳۹۶ بود. بدین منظور ۶۰ نفر از دانش آموزان جامعه موردنظر به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۴۰ نفر) و کنترل (۲۰ نفر) تقسیم شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه حالت صفت بیان خشم STAXI-۲، مقیاس تاب آوری کونور دیویدسون، پرسش نامه سخت رویی کوباسا، مقیاس سلامت عمومی ۸۲-GHQ و همچنین آموزش پروتکل مدیریت خشم به صورت گروهی در ۱۲ جلسه هفتگی بود. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر توسط نسخه ۲۴ نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که آموزش کنترل خشم به صورت معناداری موجب کاهش میزان خشم و افزایش میزان تاب آوری، سخت رویی و سلامت عمومی در آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شد (۰/۰۵> P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که با برگزاری جلسات روان شناختی آموزشی مانند آموزش مدیریت خشم در مدارس می توان به افزایش سلامت روان در میان دانش آموزان کمک کرد.

مقدمه: بیماری مالتیپل اسکلروزیس روی بهزیستی روان شناختی بیماران تأثیر منفی دارد و از طرفی راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان به منظور پیشگیری از مشکلات روان شناختی حائز اهمیت می باشند. لذا این مطالعه با هدف تعیین پیش بینی عوامل روان شناختی از جمله سخت رویی، تاب آوری و تمایزیافتگی خود بر اساس راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی_تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس ساکن در شهرستان همدان در سال 1399 بود که بر اساس آمار اخذ شده از انجمن MS همدان تعداد آنها 3050 نفر بود. بر اساس جدول مورگان 341 نفر از آنان به شیوه نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه سخت رویی Kobasa و همکاران، پرسشنامه تاب آوری Connor و Davidson، پرسشنامه تجدید نظر شده خودتمایزیافتگی Skowron و Schmittو پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان Garnefski و همکاران بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-23 و از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد بین نظم جویی شناختی هیجان با سخت رویی (392/0r=)، تاب آوری (165/0r=) و تمایزیافتگی خود (23/0r=) در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس رابطه مستقیم و معناداری وجود داشت (001/0P<). همچنین بر اساس نتایج آزمون رگرسیون عوامل سخت رویی، تاب آوری و تمایزیافتگی خود به صورت معناداری توانایی پیش بینی سطح نظم جویی شناختی هیجان در مبتلایان به مالتیپل اسکلروزیس را دارند (001/0P<). نتیجه گیری: استفاده بیماران مالتیپل اسکلروزیس از نظم جویی شناختی هیجان منجر به بهبود سخت رویی، تاب آوری و تمایزیافتگی خود در آنان می شود. لذا به مراقبان سلامت توصیه می شود به دنبال آموزش و تقویت نظم جویی شناختی هیجان در این بیماران باشند تا سخت رویی، تاب آوری و تمایزیافتگی خود را در آنان برای مقابله با شرایط سخت بیماری افزایش دهند.