سید حسین المدنی

مقدمه: نارسایی توجه / فزون کنشی شایع ترین اختلال رفتاری در سنین کودکی و نوجوانی است، و حدود ۳٪ تا ۵٪ کودکان قبل از هفت سالگی به آن مبتلا می شوند. این عارضه بیشتر در دوران ابتدایی مدرسه برای کودکان و در هنگام بلوغ رخ می دهد و با افزایش سن بسیاری از افراد مبتلا بهتر می شوند. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی رضایت زناشویی در رابطه بین عملکرد خانواده و خود تمایزیافتگی مادران با شدت اختلال نارسایی توجه / فزون کنشی کودکان شهر تهران بود. روش: در این مطالعه همبستگی، جامعه آماری را کلیه کودکان دختر بیش فعال به همراه مادران آن ها در شهر تهران در سال 1400 تشکیل دادند. به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 210 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بود از: پرسشنامه های عملکرد خانواده مک مستر، خود تمایزیافتگی اسکورن و اسمیت، شدت اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی کانرز، ارهاد و اسپارو و رضایت زناشویی انریچ از السون، فورنیر و دراکمن بودند. ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت.     یافته ها: نتایج مسیرهای مستقیم معناداری را به جز مسیر عملکرد خانواده با شدت اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی نشان داد. همچنین، مسیرهای غیرمستقیم عملکرد خانواده با شدت اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی با نقش واسطه رضایت زناشویی و نیز رابطه خود تمایزیافتگی با شدت اختلال نارسایی توجه / فزون کنشی با نقش واسطه ای رضایت زناشویی معنادار شدند . نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود و گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر بر شدت اختلال نارسایی توجه / فزون کنشی کودکان محسوب می شود.

اهداف سلامت روانی شامل خوب بودن ذهنی، ادراک خودکارآمدی، استقلال و خود مختاری، کفایت و شایستگی، وابستگی بین نسلی و خودشکوفایی توانمندی های بالقوه فکری و هیجانی است. شیوع اختلالات روانی به طور میانگین در کشور ما ۶/۲۳ درصد است و در جامعه کار و تولید بر اساس آخرین پیمایش کشوری در حدود ۳۳ درصد بوده است و کاهش این میزان از اختلالات روانی نیازمند برنامه ملی است. مواد و روش ها این مطالعه ترکیبی (با غلبه روش کیفی) است. درمجموع برای گردآوری اطلاعات از سه روش مرور اسناد و منابع، مصاحبه و بحث گروهی استفاده شده است و نتایج در سه بخش وضعیت موجود، جهت گیری آینده و الزامات استقرار جمع بندی شده است. یافته ها تحلیل اطلاعات این مطالعه نشان می دهد برنامه های سلامت روان محیط کار، خودجوش و داوطلبانه بوده است، منطبق با یک سیاست ملی نبوده است، پراکنده و جزیره ای انجام شده است و سنجش قبل و بعد مداخلات انجام نشده است. رویکردهای ارتقای سلامت روانی و اجتماعی پیشنهاد شده در این مطالعه عبارت است از: مداخلات ترویجی (از جمله آموزش سبک زندگی سالم)، تحکیمی (از جمله رتبه بندی کارفرمایان از نظر میزان رعایت الزامات محیط کار برای بهبود وضعیت روانی و اجتماعی، پوشش بیمه سلامت و غیره) و تسهیلی (مانند توسعه خدمات مشاوره تلفنی، ایجاد مراکز همیار کارکنان در محیط های کاری). نتیجه گیری لازم است رویکردهای پیشنهادی در این مطالعه در قالب سیاست ملی ارتقای سلامت روانی و اجتماعی به تصویب شورای هماهنگی خدمات بهداشتی بیمه شدگان برسد و اجرای آن به شکل پلکانی در کل کشور یا شروع آزمایشی آن از یک استان پیگیری شود.