فرنگیس مجرد تاکستانی

انتخاب جنسیت جنین به معنی توانایی گزینش جنس فرزند قبل از باردار شدن است. با ظهور تکنولوژی های پیشرفته در امر باروری، بسیاری از والدین در رسیدن به آرزوی دیرینه خویش که همانا انتخاب جنسیت فرزندان پیش از تولد است نزدیک تر شده اند. در پژوهش حاضر به تبیین جامعه شناختی تجربه زیسته زوجین متقاضی انتخاب جنسیت قبل از بارداری پرداخته ایم. هدف از انجام این پژوهش؛ شناسایی تجربیات، درک و تصور این پدیده از دیدگاه زوجین متقاضی انتخاب جنسیت؛ و هم چنین شناخت راهبردها و استراتژی های زوجین در مواجهه با این پدیده و پیامدهای حاصل از آن از طریق ساختن یک الگوی پارادایمی بود. این مطالعه به روش کیفیِ گراندد تئوری، با استفاده از نمونه گیری هدفمند و با مشارکت بیست زوج متقاضی انتخاب جنسیت که قبل از شروع باروری به پژوهشکده رویان مراجعه داشتند، صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده ها؛ استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته بود. در تجزیه و تحلیل داده ها از سه شیوه کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده گردید و مقوله های به دست آمده با توجه به مبانی نظری و تجربی مرتبط با مسأله پژوهش تبیین شدند. در مجموع داده های پژوهش بیانگر رهیافت گزینش مُقنِعی است. منطبق بر یافته های مدل پارادایمی انتخاب جنسیت دریافتیم که زوجین متقاضی امر انتخاب جنسیت جنین بدون دلایل پزشکی، بر این تلاشند تا با استفاده از راهبردهای گزینش مُقنِعی(استفاده از راه حل های رضایت بخش و قانع کننده)، به اهداف خود که داشتن فرزند با جنسیت دلخواه است نائل گردند.

با ظهور تکنولوژی های پیشرفته در امر باروری و ناباروری، بسیاری از والدین در رسیدن به آرزوی دیرینه خویش که همانا انتخاب جنسیت فرزندان پیش از تولد است نزدیک تر شده اند. استفاده از این فن آوری مدرن، موافقان و مخالفانی دارد؛ انتخاب جنسیت به دلایل پزشکی (برای جلوگیری از انتقال بیماری به نسل بعدی) به طور گسترده ای مورد قبول واقع شده است، ولی این انتخاب به دلایل غیر پزشکی (ترجیح جنسی پدر و مادر)، موضوعی قابل بحث در سیاست اخلاقی و عمومی بسیاری از کشورهاست. روش پژوهش حاضر به شیوه اسنادی انجام شده و از مقالات و متون فارسی و انگلیسی مرتبط با اظهار نظر موافقین و مخالفین انتخاب جنسیت جنین، همچنین از بانک های اطلاعاتی در دوره زمانی 2017- 1996 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که انتخاب جنسیت جنین قبل از بارداری به دلایل غیرپزشکی، نیاز به تجدید نظر و تدوین قوانین موضوعه دارد. این روند به طور خاص برای تعدیل در خانواده و تجربه داشتن فرزند از هر دو جنس قابل پذیرش است، اما نیاز به نظارت دستگاه های اجرایی و سیاستگذار جمعیتی و مشاوره پزشکی به خانواده های متقاضی دارد.

پژوهش حاضر با عنوان"بررسی رابطه دین داری با رضایت از روابط متقابل زوجین در مناطق (18و6) شهر تهران" و با هدف بررسی تأثیر دین داری بر رضایت مندی از روابط متقابل زوجین صورت گرفت.طرح پژوهش در این تحقیق توصیفی می باشد. جامعه آماری متشکل از تمامی زوج های ساکن در مناطق  18 و 6  شهر تهران بوده و نمونه پژوهشی شامل،  400 آزمودنی 200 زوج است که به شیوه تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. روش پژوهش، روش پیمایشی (survey research) بوده و ابزار پژوهش شامل پرسش نامه های جهت گیری دینی (درونی- بیرونی) آلپورت و پرسش نامه نظام باورها (SBI15R)، جهت سنجش دین داری و پرسش نامه اینریچ، جهت سنجش میزان رضایت از روابط متقابل زوجین می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS، علاوه بر روش های آمار توصیفی و استنباطی از آزمون tهمبستگی پیرسون، رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شده است.تحلیل نتایج نشان می دهد که: دین داری، بر رضایت از روابط متقابل زوجین تأثیر مستقیم دارد. جهت گیری دینی بیرونی، بر رضایت از روابط متقابل زوجین تأثیر معکوس دارد. جهت گیری دینی درونی، بر رضایت از روابط متقابل زوجین تأثیر مستقیم دارد. عمل کردن به باورهای مذهبی بر رضایت از روابط متقابل زوجین تأثیر مستقیم دارد. در نهایت متغیرهای مستقل در کنار هم در مدل رگرسیون 7/29% از تغییرات متغیر وابسته  را تبیین کردند.