سمیرا جلوداری

زمینه: دیابت نوع دو به عنوان یکی از چالش برانگیزترین و پرخطرترین بیماری های مزمن شناخته شده است و همه گیری آن در جهان رو به افزایش است. بین اختلالات جسمی ناشی از بیماری و مفاهیم روانشناسی موجود در این حیطه، روابط تنگاتنگی وجود دارد. هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری هیجان مدار و درمان فراشناختی بر سلامت اجتماعی در بیماران مبتلا به دیابت نوع2 بود. روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی بیماران مبتلا به دیابت نوع2 مراجعه کننده به کلینیک دیابت دکتر شرقی در شهر کرج در نیمسال اول 1401 بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 60 بیمار انتخاب شد و سپس به صورت تصادفی در سه گروه 20 نفری (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه سلامت اجتماعی (کی یز، 2004) بود. همچنین برای گروه آزمایش اول، درمان شناختی رفتاری هیجان مدار در 10 جلسه 90 دقیقه ای بر اساس پروتکل سووگ و همکاران (2006)، برای گروه آزمایش دوم، درمان فراشناختی در 10 جلسه 90 دقیقه ای بر اساس پروتکل رجبی و همکاران (1400) برگزار شد. جهت تحلیل داده های پژوهش نیز از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS-25 استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که نمره مولفه های سلامت اجتماعی در گروه شناختی رفتاری هیجان مدار افزایش معنادار داشت (001/0=P). همچنین نمره مولفه های سلامت اجتماعی در گروه فراشناختی افزایش معنادار داشت (001/0=P)، ولی تفاوت اثر دو شیوه درمانی بر مولفه های سلامت اجتماعی معنادار نبود (05/0<P). نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی درمان شناختی رفتاری هیجان مدار و درمان فراشناختی در افراد مبتلا به دیابت نوع2، پیشنهاد می شود روانشناسان سلامت در مراکز درمانی از این شیوه های درمانی در جهت افزایش سلامت اجتماعی و مؤلفه های آن در بیماران مبت

مقدمه: دیابت نوع دو به عنوان یکی از چالش برانگیزترین و پرخطرترین بیماری های مزمن شناخته شده و همه گیری آن در جهان رو به افزایش است در پژوهش حاضر، اثربخشی درمان فراشناختی بر درماندگی روان شناختی و انسجام روانی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بررسی شد.روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح اندازه گیری مکرر، پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود جامعه آماری شامل بیماران دیابتی زن و مرد 45 الی 60 ساله مراجعه کننده به کلینیک دیابت کرج در سال 1401 بود. تعداد 40 نفر با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به-صورت تصادفی در دو گروه 20 نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه مداخله به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای درمان فراشناختی دریافت کردند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های درماندگی روانشناختی و انسجام روانی در مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری از دو گروه جمع-آوری شد. برای تحلیل نتایج از نرم افزار SPSS-25 و روش تحلیل واریانس آمیخته استفاده شد.یافته ها: تفاوت میانگین مؤلفه های درماندگی روان شناختی و انسجام روانی در دو گروه درمان فراشناختی و کنترل به لحاظ آماری معنادار است. به طوری که درمان فراشناختی باعث شده تا میانگین مؤلفه های درماندگی روان شناختی در مراحل پس آزمون و پیگیری در مقایسه با مرحله پیش آزمون کاهش یابد (000/1>P). همچنین درمان فراشناختی منجر به افزایش پایدار میانگین مؤلفه های انسجام روانی شده است (000/1>P).نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش، درمان فراشناختی بر کاهش درماندگی روان شناختی و افزایش انسجام روانی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو موثر است.لذا درمان فراشناختی در کاهش مشکلات بیماران مبتلا به دیابت مفید است.

مقدمه: هدف از انجام مطالعه حاضر مقایسه جهت گیری زندگی، کیفیت زندگی و حمایت اجتماعی ادراک شده در افراد مبتلا به لوکمی میلوئیدی و لنفوئیدی حاد است.روش: در این مطالعه 89 بیمار مبتلا به لوکمی حاد در طی مدت 13 ماه به روش نمونه گیری تمام شمار در بیمارستان دکتر شریعتی تهران در سال 1396 انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. جمع آوری داده ها به وسیله سه پرسشنامه جهت گیری زندگی، کیفیت زندگی (sf-36) و حمایت اجتماعی ادراک شده فلمینگ و همکاران انجام شد.یافته ها: بر اساس یافته های بدست آمده، ارزش F برای مؤلفه های جهت گیری زندگی در سطح 01/0 و برای مؤلفه های حمایت اجتماعی و کیفیت زندگی در سطح 05/0  معنادار است. به عبارت دقیق تر بیماران مبتلا به لوکمی میلویدی در مقایسه با بیماران مبتلا به کوکمی لنفوئیدی خوش بین تر، از حمایت خانوادگی، کارکرد جسمی، انرژی/ خستگی، کارکرد اجتماعی، درد، سلامت عمومی و بهزیستی هیجانی بالاتری برخوردارند. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج نشان دادند  که بین دو گروه مورد مطالعه در بعد خوش بینی جهت گیری زندگی و ابعاد کارکرد جسمی، انرژی/خستگی، کارکرد اجتماعی، درد، سلامت عمومی و بهزیستی هیجانی کیفیت زندگی و حمایت اجتماعی ادراک شده از طرف خانواده تفاوت معنادار وجود داشت و نوع بیماری می تواند در عوامل روانی-اجتماعی موثر باشد از این رو باید مورد تامل قرار گیرند

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف پذیری روان شناختی و تنظیم شناختی هیجان زنان دچار سرطان پستان بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی، با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه و جامعه آماری زنان دچار سرطان پستان بیمارستان شهید رجائی شهر کرج به تعداد 390 نفر در سال 1397 بود. به شکل دسترس 30 نفر از بیماران بخش شیمی درمانی، انتخاب و در گروه های آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه های پذیرش-عمل هیز، استروسال، ویلسون، بی ست، پیسترلو و همکاران (2004) و تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی، کرایج و اسپینهاون (2001) و برنامه درمان پذیرش و تعهد هیز، استروسال و ویلسون 1999 برگرفته از دوره آموزشی عصمت دانش در انجمن روان شناسی ایران در سال 1394 بود که طی 8 جلسه 90 دقیقه ای، یکبار در هفته در مورد گروه آزمایش اجرا و داده ها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اجرای درمان بر انعطاف پذیری روان شناختی (۷۸/۶ = F، 016/0=P) و تمامی مؤلفه های تنظیم شناختی هیجان شامل پذیرش (۰۹/۲۵=F)، تمرکز مجدد مثبت (02/34=F)، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی (80/17=F)، ارزیابی مجدد مثبت (44/23=F)، دیدگاه پذیری (06/13=F)، ملامت خویشتن (09/14=F)، نشخوارگری (45/15=F)، فاجعه انگاری (82/34=F) و ملامت دیگران (63/16=F) در سطح 001/0=P مؤثر بوده و دستاوردهای درمانی در مرحله پیگیری پایدار مانده است. نتیجه گیری: از آنجا که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد منجر به انعطاف پذیری روان شناختی و تعهد فرد به انجام اعمالی می شود که زندگی را برای وی کامل، غنی و معنادار می سازد؛ می توان از آن به عنوان روش مداخله ای مؤثر برای تغییرات روان-شناختی و تنظیم هیجان در بیماران دچار سرطان پستان و سایر بیماران استفاده کرد.