محبوبه گل علیپور

ضرب المثل بازتاب دهنده اندیشه ها و افکار جامعه است. در این مقاله به گونه ای ساختاری به طبقه بندی و تحلیل مثل های اخلاقی گیلان از زاویه دیدهای زبانی، ادبی، مردم شناختی پرداخته ایم. مقاله در عنوان های فرعی خود (فرم، ساختار، نشانه و محتوا) به معرفی ساده بودن، حسی بودن، جبری بودن و در یک کلام ناتورالیستی بودن مثل های اخلاقی می پردازد. ناتورالیست ها بر این باورند که انسان نمی تواند شخصیت خود را تغییر دهد. صاحبان این مثلها خواسته یا ناخواسته به باورهای ناتورالیستی گرایش دارند. عنصر غالب مثل ها اخلاقی است، اما مقصود این مقاله جمع آوری و معرفی کل مثل های اخلاقی نیست. تنها چند مثل را به عنوان نمونه ی فراگیر انتخاب کرده و آنها را تعمیم داده ایم. این مثل ها در ساختار درونی آمرانه و بازدارنده اند، اما به واسطه ی سرشت نامناسب آدمها امیدی در دگرگونی آنها نیست. هدف این مقاله معرفی ساختارهای ضرب المثل ها و نیز سادگی نگاه کاربران آنها نسبت به اخلاقیات انسان است.