فرشید ایمر

تصمیم گیری شهودی فرآیندی مربوط به ضمیر ناخودآگاه انسان است و نوعی نتیجه گیری ذهنی است که فرد تصمیم گیرنده بر اساس تجربیات و هیجانات گذشته خود و دیگران به آن می رسد. در واقع قضاوت اخلاقی نه تنها یک عمل واحد در ذهن یک فرد نیست بلکه در طول زمان و در بین چندین نفر در حال انجام است و نتایج و تجربیات افراد در تصمیم گیری های افراد دیگر تاثیرگذار است. بنابراین قضاوت های اخلاقی دوستان، همکاران و آشنایان ممکن است بر قضاوت شخصی افراد تاثیر بگذارد. از این رو پژوهش حاضر به بررسی تاثیر شهود اجتماعی در تصمیم گیری و اهمیت آن در آموزش اخلاق حسابداری می پردازد. این پژوهش از نوع کاربردی، توصیفی و پیمایشی می باشد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و جامعه آماری پژوهش، دانشجویان کارشناسی و تحصیلات تکمیلی حسابداری در دانشگاه های استان گلستان است و پژوهش حاضر به صورت مقطعی در سال 1399 انجام گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس با طراحی مدل خطی عمومی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد شهود اجتماعی در قضاوت و تصمیم گیری حسابداران تاثیر معناداری دارد. همچنین قضاوت دیگران در خصوص مسائل اخلاقی تاثیر معناداری بر قضاوت و تصمیم گیری اخلاقی حسابداران دارد و می توان نتیجه گرفت پذیرش اخلاقی و یا غیراخلاقی بودن مسائل از طرف سایر افراد می تواند مبنایی برای تصمیم گیری اخلاقی و یا غیر اخلاقی توسط حسابداران گردد.

صفات سه گانه تاریک شخصیت، فرمول بندی جدیدی از شخصیت ناسازگارانه، که از صفات خودشیفتگی، ماکیاولیسم و جامعه ستیزی تشکیل شده است. هدف این پژوهش، تحلیلی از نفوذ سه گانه تاریک شخصیت در روند تصمیم گیری فرصت طلبانه مدیران مالی در حسابداری می باشد. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های نیمه تجربی، کاربردی و از نوع توصیفی، همبستگی می باشد. نمونه آماری، شامل 117 نفر از مدیران مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1396 می باشند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری تحلیل همبستگی برای تعیین ارتباط بین سه گانه تاریک شخصیت و تصمیم گیری فرصت طلبانه و از تجزیه تحلیل واریانس یک طرفه برای تعیین اختلاف گروه ها و از آزمون تعقیبی بونفرونی و از آزمون تعقیبی توکی برای مقایسه میانگین گروه ها و رسم نمودار استفاده گردید. نتایج این پژوهش، نشان می دهد که بین سه گانه تاریک شخصیت و تصمیم گیری فرصت طلبانه مدیران مالی در حسابداری رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین اختلاف معنی داری بین سطوح (پایین، متوسط و بالا) سه گانه تاریک شخصیت در تصمیم گیری فرصت طلبانه در حسابداری وجود دارد. که نشان می دهد در سطح بالایی از سه گانه تاریک شخصیت، احتمال تصمیم گیری فرصت طلبانه مدیران در حسابداری بیشتر خواهد شد.