جمیله ملایی پلی

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثرگذاری روش آموزش مهارت های مطالعه و یادگیری و روش خودآموزی کلامی بر کاهش اضطراب امتحان، در میان جامعه آماری دانش آموزان دختر پایه پنجم دبستان شهرستان بندر خمیر (استان هرمزگان) بود. ازطریق نمونه گیری در دسترس، سه مدرسه دخترانه ابتدایی شهرستان بندر خمیر انتخاب شده و دانش آموزان مقطع پنجم ابتدایی آن مدارس، با آزمون اضطراب امتحان اسپیلبرگر مورد سنجش قرار گرفتند. افرادی با نمره بالاتر از خط برش آزمون، به عنوان دانش آموزان دارای اضطراب امتحان لحاظ شدند و به سه گروه 15 نفره برای اجرای طرحی نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون، به طور تصادفی گمارده شدند. به گروه اول، آموزش مهارت های مطالعه و یادگیری و به گروه دوم، آموزش خودآموزی کلامی مایکنبام، هر یک در 8 جلسه یک ساعته، داده شد.یک گروه نیز به عنوان گروه گواه، هیچ آموزشی دریافت نکرد. آزمون اضطراب امتحان اسپیلبرگر قبل از شروع مداخله ها و پس از آن (بعد از اخذ امتحانات میان دوره) از دانش آموزان گرفته شد. ازطریق آزمون تحلیل واریانس چند متغیّری و آزمون تعقیبی شفه، تفاضل نمرات پیش آزمون از پس آزمون مورد تحلیل آماری واقع شد. نتایج حاکی از اثربخشی هر دو روش بر اضطراب امتحان و ابعاد شناختی و هیجانی آن و همچنین برتری روش خودآموزی کلامی مایکنبام بر روش آموزش مطالعه و یادگیری بود. با توجه به اثربخشی بیشتر روش خودآموزی کلامی مایکنبام و با توجه به مبانی نظری و شیوه اجرای ساده تر این روش در میان مداخلات رفتاری-شناختی، به نظر می رسد می توان با آموزش وسیع این روش به معلمان و مشاوران مدارس، به کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان مبادرت ورزید.