عصمت طاهرخانی

تکالیف فعال در تربیت بدنی نقش مؤثری در افزایش فعالیت بدنی دانش آموزان دارد؛ ازاین رو هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه های تکالیف فعال و طراحی مدل ایجاد تکالیف فعال در تربیت بدنی مدارس بود. روش پژوهش از نوع کیفی و نظریه داده بنیاد با استفاده از رویکرد گلیزری بود. جامعه آماری پژوهش شامل دبیران تربیت بدنی، معاونان تربیت بدنی آموزش و پرورش، کارشناسان تربیت بدنی آموزش و پرورش، اعضای هیئت علمی تربیت بدنی دانشگاه فرهنگیان و مدیران مدارس بود که دوازده نفر از نخبگان آگاه از موضوع پژوهش به صورت هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه های کیفی نیمه ساختاریافته و عمیق با آن ها انجام گرفت. انجام مصاحبه ها تا حد اشباع نظری ادامه یافت. برای بررسی روایی از قابلیت مقبولیت، انتقال پذیری و تأییدپذیری و برای بررسی پایایی از روش توافق درون موضوعی دو کدگذار استفاده شد. نتایج کدگذاری باز حاکی از آن بود که 109 عامل می توانند در شناسایی مؤلفه های تکالیف فعال در تربیت بدنی مدارس مؤثر باشند. در مرحله کدگذاری انتخابی، عامل ها به 17 مقوله فرعی طبقه بندی شدند. درنهایت، هفت مقوله اصلی حاصل از کدگذاری نظری شامل مقوله های بهبود برنامه تربیت بدنی، ابزار یادگیری، اطلاعات و منابع، مسئولیت پذیری، نگرش مثبت، مشارکت خانواده و جامعه و ابزار ارزیابی شناسایی شدند. دبیران تربیت بدنی کشور می توانند از عامل ها، مفاهیم و مقوله های شناسایی شده در برنامه ریزی های آتی خود برای عملیاتی کردن تکالیف فعال در تربیت بدنی مدارس استفاده کنند.

هدف از انجام پژوهش حاضر، آسیب شناسی انجمن های ورزشی اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود. این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی با رویکرد قراردادی است و برای جمع آوری داده های آن از روش مصاحبة نیمه ساختاریافته استفاده شده است. برای تعیین طرح پژوهش، انتخاب شرکت کنندگان و جمع آوری داده ها، منظم سازی داده ها، تجزیه وتحلیل داده ها و نظریه پردازی و مقایسه با ادبیات تحقیق، از روش گراندد تئوری استفاده شد. روش نمونه گیری پژوهش حاضر از نوع زنجیره ای یا گلوله برفی است که با توجه به اشباع نظری داده ها تعداد (38=n)نفر تعیین گردید. نمونة آماری را همة مدیرکل های قبلی و مدیرکل فعلی اداره کل تربیت بدنی، تمام کارشناسان فعلی اداره کل تربیت بدنی و مسئولان انجمن های ورزشی تشکیل دادند.با توجه به نتایج به دست آمده از مصاحبه، 64 نشان در بخش کدگذاری باز، شناسایی شد. سپس در بخش کدگذاری محوری، چهارده مؤلفه طبقه بندی شد که عبارتند از: استقلال انجمن های ورزشی، ساختار سازمانی، آموزش و پژوهش، بودجه بندی، نیروی انسانی، امکانات و تجهیزات، علاقه مندی دانشجویان به ورزش، برنامه ریزی سالانة انجمن ها، منطقه بندی دانشگاه ها، ورزش دانشگاهی، تعاملات سازمانی و آیین نامه ها، شرایط احراز مسئولیت، انتظارات از انجمن های ورزشی و نظارت و کنترل. با توجه به نتایج پژوهش، مهم ترین مؤلفه ای که می تواند هسته و مرکز همة مؤلفه ها قرار گیرد و بر اساس آن می توان نظریة کلی صادر کرد، مؤلفة استقلال انجمن های ورزشی است. سپس در بخش کدگذاری انتخابی، با توجه به مؤلفة شناسایی شده، «تثبیت جایگاه و مرجع قرار دادنِ انجمن های ورزشی در توسعه و پیشرفت رشته های ورزشیِ مربوط در ورزش دانشگاه های دولتی ایران» به عنوان نظریة کلیِ پیشنهادی تعیین گردید. در نهایت، پیشنهاد می شود انجمن ورزش دانشجویی با حفظ استقلال، زیر نظر اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و هماهنگ با فدراسیون ورزش های دانشجویی، به ادامة حیات سازمانی و فعالیت خود بپردازد.