فاطمه آیت مهر

با توجه به نقش مؤلفه های مذهبی و معنوی در بهزیستی و سلامتی افراد و اهمیت ارزیابی و بررسی این مؤلفه ها، مطالعه حاضر با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس چندبعدی بهزیستی مذهبی - معنوی طرح ریزی و اجرا گردید. نمونه این پژوهش شامل سیصد و بیست نفر (204 دختر و 116 پسر) از دانشجویان دانشگاه تبریز بودند.. مقیاس های به کار رفته در این مطالعه شامل مقیاس چندبعدی بهزیستی مذهبی - معنوی (MI RSWB 48) ، پرسشنامه های سلامت عمومی (GHQ-28)، سبک حل مسأله (PSS) و جهت گیری مذهبی درونی/بیرونی آلپورت (AIERO) بودند که به صورت گروهی اجرا شدند. نتایج نشان داد که ضرایب آلفا برای نمره کلی مقیاس چند بعدی بهزیستی مذهبی - معنوی برابر با 81/0 بود و برای شش مولفه آن در دامنه 57/0 تا 86/0 قرار داشت. همچنین شاخص های مختلف روایی برای این مقیاس در ارتباط با متغیرهای سلامت عمومی، سبک حل مسأله، جهت گیری مذهبی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارزیابی شد که نتایج عموماً با پیش بینی های نظری در این زمینه همخوانی داشتند. با توجه به ضرایب آلفای کرونباخ و روایی گزارش شده، در مجموع می توان نتیجه گرفت که مقیاس چندبعدی بهزیستی مذهبی - معنوی در جمعیت دانشجویی دانشگاه تبریز از ویژگی های روانسنجی مناسب برخوردار است.

مقدمه: با توجه به ماهیت پیچیده و نشانگان متنوع اختلال وسواسی- اجباری، درمان های متفاوتی برای این اختلال استفاده می شود. هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه کارآمدی دو درمان شناختی- رفتاری و فراشناختی در کاهش باورهای فراشناختی، آمیختگی، نشانگان توقف درونی و باورهای کنترل/خطر بود. روش: به این منظور 6 بیمار زن مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری از نوع شست وشو بر اساس معیار تشخیصی و آماری SCID انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه درمان فراشناختی و شناختی- رفتاری قرار گرفتند. بیماران هر دو گروه به مدت 12 جلسه یک ساعته درمان های مربوط به خود را دریافت نمودند . ابزارهای پژوهش شامل سیاهه وسواسی - اجباری ( OCI-R )، پرسشنامه نشانه های توقف، ابزار آمیختگی فکر و پرسشنامه باورهای فراشناختی در چهار نوبت پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری اولیه و ثانویه توسط بیماران تکمیل شد و داده ها به دو صورت انفرادی و گروهی تحلیل گردید. در تحلیل انفرادی از شکل ها، تحلیل دیداری و اندازه اثر و در تحلیل گروهی داده ها از تحلیل واریانس با یک عامل بین گروهی (گروه های درمانی) و یک عامل درونی (زمان آزمون ها) استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان فراشناختی در کاهش باورهای فراشناختی، باورهای آمیختگی و نشانه های توقف درونی مؤثرتر از درمان شناختی رفتاری عمل کرده است و درمان شناختی رفتاری در کاهش باورهای کنترل/خطر قوی تر از درمان فراشناختی عمل می کند. نتیجه گیری: با توجه به این نتایج به نظر می رسد درمان فراشناختی درمجموع برای کاهش نشانگان وسواسی مناسب تر باشد. بااین حال، نتیجه گیری قطعی در مورد کارآمدی این درمان ها نیازمند مطالعات بیشتری است .

مقدمه : با توجّه به ماهیت پیچیده و ناهمگون اختلال وسواس فکری- عملی( OCD ) نمی توان با اتکا به یک نظریه امیدوار به تبیین این اختلال بود. هدف: لذا پژوهش حاضر با هدف پیش بینی OCD براساس سه متغیر پرخاشگری نهفته، باورهای فراشناختی و مسئولیت پذیری انجام شده است. روش : نمونه پژوهش شامل 158 نفر از دانشجویان دانشگاه خوارزمی(شامل 100 دختر و 58 پسر) بود که بصورت در دسترس انتخاب و به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه های وسواس سنج مادزلی، پرسشنامه باورهای فراشناختی، مسئولیت پذیری و نگرش ها و رفتارهای بین فردی موریتز و مسئولیت پذیری سالکووسکیس استفاده شده است. به منظور تحلیل داده ها، از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد که از بین متغیرهای پیش بین، متغیر فراشناختی کنترل ناپذیری بهترین پیش بینی کننده ی علایم وسواسی است . در مرحله ی بعد متغیر نگرانی- مسئولیت پذیری بیشترین توان پیش بینی کنندگی را داشت؛ نتیجه گیری : بنابراین بنظر می رسد که از بین سه مدل تبیین OCD ، مدل فراشناختی بیشترین توان پیش بینی نشانگان وسواسی را دارد و این یافته در کاربردهای درمانی می تواند مدنظر قرار گیرد.

مقدمه: با توجه به ماهیت پیچیده و نشانگان متنوع اختلال وسواسی-اجباری، درمان های متفاوتی برای این اختلال استفاده می شود. هدف : هدف پژوهش حاضر مقایسه کارآمدی دو درمان شناختی – رفتاری و فراشناختی در کاهش نشانه های اجبار شست و شو، اضطراب و افسردگی بود. روش : به این منظور 6 بیمار زن مبتلا به اختلال وسواسی – اجباری از نوع شست و شو بر اساس معیار تشخیصی و آماری SCID انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه درمان فراشناختی و شناختی – رفتاری قرار گرفتند. بیماران هر دو گروه به مدت 12 جلسه یک ساعته درمان های مربوط به خود را دریافت نمودند . ابزارهای پژوهش شامل نسخه دوم پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه اضطراب بک و نسخه ویراست شده پرسشنامه وسواس- اجبار ( OCI-R ) در چهار نوبت پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری اولیه و ثانویه توسط بیماران تکمیل شد و داده ها به دو صورت انفرادی و گروهی تحلیل گردید. در تحلیل انفرادی از شکل ها، تحلیل دیداری و اندازه اثر و در تحلیل گروهی داده ها از تحلیل واریانس با یک عامل بین گروهی (گروه های درمانی) و یک عامل درونی (زمان آزمون ها) استفاده شد. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی – رفتاری در کاهش نشانه های اجبار شست و شو کارآمدتر از درمان فراشناختی عمل کرده است. اما در کاهش اضطراب و افسردگی درمان فراشناختی قدرتمندتر بود. نتیجه گیری : با توجه به این نتایج به نظر می درمان فراشناختی برای بیماران مقاوم مناسب تر باشد. با این حال، نتیجه گیری قطعی در مورد کارآمدی این درمان ها نیازمند مطالعات بیشتری است .