مریم فرمانبردار

مسئولیت اجتماعی شرکت ها، می تواند به عنوان ابزار سنجش سطح رضایت مندی ذینفعان و اعتبار شرکت ها مورد استفاده قرار بگیرد. هدف این پژوهش، بررسی ارتباط بین سطح افشاء مسئولیت اجتماعی شرکت ها با بی طرفانه بودن پیش بینی سود هر سهم و کارایی بازار سهام می باشد. شرکت های مورد مطالعه از صنایع شیمیایی، فرآورده های نفتی و سیمانی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده و برای دو دوره ی مالی1390 و 1391 مورد بررسی قرار گرفته است. اندازه گیری سطح افشاء مسئولیت اجتماعی شرکت ها، با استفاده از تحلیل محتوای گزارش سالانه ی هیئت مدیره ی شرکت ها صورت گرفته است. آزمون فرضیه ها، از طریق تحلیل رگرسیون به روش داده های ترکیبی و نرم افزار 7 Eviews انجام شده است. نتایج آزمون ها نشان داد؛ بالا بودن سطح افشاء مسئولیت اجتماعی شرکت ها منجر به کارایی بازار سهام می شود اما، بی طرفانه بودن پیش بینی سود در هیچ یک از دو گروه شرکت های با سطح افشاء مسئولیت اجتماعی بالا و پایین مشاهده نگردید.

امروزه به دلیل درخواست ذینفعان از شرکت ها و از طرفی تاثیر مثبت افشا و گزارشگری مسئولیت اجتماعی بر عملکرد شرکت ها، مدیران نسبت به افشا و گزارشگری مسئولیت اجتماعی، بیشتر ترغیب و تشویق می شوند. اما، با توجه به این که اجرای آن نیازمند هزینه می باشد و تاثیر مثبت و سوآوری افشای شاخص های مسئولیت اجتماعی و گزارشگری آن در بلند مدت حاصل می شود، انتظار می رود شرکت های با سودآوری بالاتر توجه بیشتری نسبت به این موضوع داشته باشند. تاثیر مسئولیت اجتماعی بر اعتبار شرکت ها را می توان با توجه به تاثیری که مسئولیت اجتماعی می تواند بر عملکرد شرکت ها داشته باشد، جستجو کرد. شرکت ها از طریق اهمیت دادن به موضوع مسئولیت اجتماعی و گزارشگری آن، می توانند مشروعیت سازمان را بهبود بخشیده و از طریق ایجاد انگیزه بین کارکنان، افزایش حسن نیت اجتماعی، کاهش جریمه ها و پاسخگویی به نیاز تمامی ذینفعان سازمان به بهبود عملکرد سازمان در زمینه سود آوری کمک کنند و از طریق ایجاد تصویری مثبت از سازمان در جامعه، بر اعتبارشان در جامعه افزوده و منبعی برای مزیت رقابتی فراهم می کنند.

پیش بینی و افشا مدیریت از سود، یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی ذینفعان می باشد. در سال های اخیر، مدیران به دلایل مختلفی از جمله کسب مشروعیت سازمان و فشار گروه های ذینفع به افشای اطلاعات اجتماعی سازمان اقدام می کنند. هدف این پژوهش، بررسی ارتباط بین سطح افشا مسئولیت اجتماعی شرکت ها با قدر مطلق خطای پیش بینی سود هر سهم می باشد. نمونة مورد بررسی صنایع شیمیایی، فرآورده های نفتی و سیمانی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده که برای دو دورة مالی 1390 و 1391 مورد بررسی قرار گرفت. اندازه گیری سطح افشا مسئولیت اجتماعی شرکت ها، با استفاده از تحلیل محتوای گزارش سالانة هیئت مدیرة شرکت ها صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد بین سطح افشا مسئولیت اجتماعی شرکت ها با قدرمطلق خطای پیش بینی سود هر سهم ارتباط معکوس معنی داری وجود دارد. همچنین، بین سطح افشا عملکرد اجتماعی و زیست محیطی شرکت با قدر مطلق خطای پیش بینی سود هر سهم رابطة معکوس معنی داری مشاهده گردید.