طیبه طالبی اردکانی

استفاده صحیح از زمین به عنوان یک منبع عمومی و کالایی غیرقابل بازیافت، نیازمند برنامه ریزی اصولی است. در مقابل، مکان گزینی نادرست فعالیت های شهری، زمینه ساز بروز پیامدهای منفی زیست محیطی، مالی- اقتصادی و اثرات مخرب اجتماعی است. در این راستا، مکان یابی تسهیلات حمل و نقل موضوعی بسیار مهم تلقی می شود. چرا که موقعیت این تسهیلات بر اقتصاد نواحی کلانشهری و همچنین کیفیت زندگی جوامع بهره بردار بسیار موثر است. موضوع مقاله حاضر به ارزیابی نظام توزیع فضایی و انتخاب سایت مناسب برای ایجاد پایانه های جدید اتوبوسرانی درون شهری در شهر شیراز، با توجه به ناکافی بودن پایانه های موجود است. بدین منظور با استفاده از منابع موجود و بررسی معیارهای موثر در مکان یابی احداث پایانه های اتوبوسرانی، سه معیاراصلی و پنج زیرمعیار جهت ورود به مدل فرآیند تحلیل شبکه ای (Analytic Network Process) انتخاب گردید. انتخاب مناسبترین سایت پس از طی دو مرحله ی outranking در نرم افزار GIS وسپس استفاده از مدل ANP صورت گرفته است. شایان دکر است که به دلیل عدم دسترسی به نرم افزار تخصصی و موضوع تحریم نرم افزاری، محاسبات مدل به صورت دستی انجام گرفت. از میان 5 گزینه ی پیشنهادی استخراج شده در مرحله outranking، گزینه ی اول که در امتداد محور خروجی شیراز به سمت بوشهر(محور بلوار امیرکبیر) با امتیاز 347/. به عنوان مناسبترین سایت انتخاب گردید.