رحیم کوچکی

مطالعات نشان می دهد که سبک های دلبستگی می تواند تاثیر مهمی بر کیفیت زناشویی افراد داشته باشد. این تاثیر می تواند هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم و در تعامل با سایر متغیرهای روان شناختی از قبیل اِسنادهای ارتباطی و راهبردهای حل تعارض باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی اثرات مستقیم و غیر مستقیم سبک های دلبستگی از طریق اِسنادهای ارتباطی (علّی و مسوولیت) و راهبردهای غیر سازنده حل تعارض (راهبرد سلطه گرانه و اجتنابی) بر کیفیت زناشویی زنان انجام شد. گروه نمونه شامل 130 زن متاهل ساکن شهر همدان بودند که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و به مقیاس های سبک های دلبستگی (ECR-S)، پرسشنامه کیفیت زناشویی (MMQ)، پرسشنامه راهبردهای حل تعارض (ROCI-2) و پرسشنامه اِسنادهای ارتباطی (RAM) پاسخ دادند. تحلیل داده ها از طریق مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) و اثرات غیر مستقیم از طریق آزمون بوت استراپ انجام شد. مدل ارزیابی شده از شاخص های برازندگی خوبی برخوردار بود. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که سبک های دلبستگی اضطرابی و اجتنابی به صورت مستقیم بر کیفیت زناشویی زنان تاثیر نداشته و تاثیر آنها به صورت واسطه ای و از طریق اسنادهای ارتباطی علّی و مسوولیت و راهبردهای حل تعارض سلطه گرانه و اجتنابی است.

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی شناختی ـ رفتاری مذهب محور توأم با بازآموزی بخشودگی بر کاهش تعارض های زناشویی و افزایش رضایت از زندگی زوجین انجام شده است. روش پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با پیش آزمون ـ پس آزمون همراه گروه کنترل و دوره پیگیری می باشد. نمونة آماری این پژوهش شامل سی زوج است که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شده اند. گروه آزمایش، دوازده جلسه روان درمانی شناختی ـ رفتاری مذهب محور توأم با بازآموزی بخشودگی دریافت کرده، اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه تعارض زناشویی و مقیاس رضایت از زندگی بوده است. نتایج نشان می دهد که پس از اجرای مداخله یاد شده، میزان تعارض های زناشویی در گروه آزمایش در مقایسه با پیش آزمون و گروه کنترل به طور معناداری کاهش (001/0p<) داشته، اما رضایت از زندگی افزایش (001/0p<) یافته است. همچنین این نتایج در دوره پیگیری همچنان پایدار بوده است.