سمیرا آقاسی

کمال­گرایی، یک صفت یا ویژگی شخصیتی و به­منزلة تمایل پایدار فرد به تعیین معیارهای کامل و دست­نیافتنی و تلاش برای تحقق آنهاست و تأثیرات روانی و رفتاری مثبت و منفی در بین ورزشکاران به­ویژه ورزشکاران رقابتی دارد. هدف از تحقیق حاضر، تعیین روایی و پایایی نسخة فارسی پرسشنامة کمال­گرایی ورزشی دان و همکاران (2006) بود. به این منظور و برای تأیید روایی سازة پرسشنامه 393 ورزشکار (230 مرد و 163 زن) با سطوح مختلف مهارتی (مبتدی، غیرنخبه و نخبه) در 10 رشتة ورزشی تیمی و انفرادی، به­صورت نمونه­گیری تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه­ها را تکمیل کردند. روش اجرا به این شکل بود که ابتدا با استفاده از روش ترجمه - باز ترجمه، پرسشنامة کمال­گرایی ورزشی توسط سه متخصص روانشناسی ورزش و سه متخصص آموزش زبان انگلیسی، به فارسی ترجمه شد. سپس روایی صوری و محتوایی نسخة فارسی تأیید شد (93/0CVR=، 89/0CVI=). در ادامه و برای تعیین روایی سازة پرسشنامه­ها از تحلیل عاملی تأییدی مبتنی­بر مدل معادلات ساختاری، برای تعیین همسانی (ثبات) درونی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی زمانی (ثبات پاسخ) سؤالات از ضریب همبستگی درون طبقه­ای به روش آزمون - آزمون مجدد با دو هفته فاصله، استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل اولیة مقیاس کمال­گرایی ورزشی، بیانگر عدم برازش مطلوب و در نتیجه عدم تأیید روایی سازة مدل اندازه­گیری اولیه (30 سؤالی) بود. اما پس از حذف 3 سؤال مشکل­ساز، مدل دوم اندازه­گیری با 27 سؤال، از شاخص­های برازندگی (08/0RMSEA= ، 87/0= CFI)، همسانی درونی (معیارهای شخصی 76/0، اهمیت دادن بیش از اندازه به اشتباه 73/0، ادراک فشار والدین 75/0، ادراک فشار مربی 74/0 و کل پرسشنامه 79/0) و پایایی زمانی (معیارهای شخصی 81/0، اهمیت دادن بیش از اندازه به اشتباه با 83/0، ادراک فشار والدین 84/0 و ادراک فشار مربی 79/0 و کل پرسشنامه82/0) قابل قبولی برخوردار شد، که بیانگر روایی و پایایی مطلوب نسخة فارسی تعدیل­شدة (27 سؤالی) مقیاس کمال­گرایی ورزشی است. در نتیجه از نسخة فارسی مقیاس کمال­گرایی ورزشی (مدل تعدیل­شدة 27 سؤالی) می­توان به­عنوان ابزاری برای مطالعه و ارزیابی ویژگی­های صفات شخصیتی ورزشکاران ایرانی بهره برد.