صلاح شریفی

در این مقاله درجه توسعه یافتگی دهستان های شهرستان مریوان براساس مدل های استاندارد شده و کارکردی نوع دوم بررسی و تعیین شده است. ابتدا به معرفی شهرستان مریوان وسپس به بررسی شاخص های انسانی دهستان های مریوان پرداخته شده است. براساس مدل های استاندارد شده، بخش مرکزی بعنوان مطالعه موردی در رتبه دوم و در کارکردی نوع دوم رتبه اول بخش های شهرستان مریوان، مشخص گردیده است. بنا بر شاخص جمعیتی در هر دو روش بخش مرکزی رتبه اول را داراست. برای دستیابی به نتایج مورد نظر 19 شاخص جمعیتی ، سواد، بیکاران و شاغلین، مسکونی، آموزشی- فرهنگی، مذهبی، سیاسی و اداری، خدمات زیر بنایی: مانندآب و برق و گاز، بهداشتی و درمانی، ارتباطات و بازرگانی  مورد بررسی قرار گرفته است. بدیهی است این شناخت تحلیلی- میدانی قطعاً به برنامه ریزان روستایی برای توسعه ناحیه مورد نظرکمک خواهد نمود.این مقاله برگرفته از رساله نگارنده تحت عنوان بررسی میزان توانمندی سه عامل اقتصادی؛ کشاورزی، صنعت و گردشگری در توسعه پایدار روستاهای منطقه مریوان و برنامه ریزی برای آن ها، مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان مریوان می باشد.

مراکز خدمات¬رسانی در ارائة امکانات و خدمات مورد نیاز روستاهای زیر نفوذ خود نقشی بسیار پراهمیت دارند، چرا که مراکز روستایی پایگاهی برای ایجاد تحرک و میل به زیستن در نواحی روستایی تلقی می شوند. پژوهش حاضر مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و میدانی است و جامعة آماری آن را کارکنان مراکز دهستان¬ها تشکیل می¬دهند. برای دستیابی به نتایج مورد نظر، نوزده شاخص جمعیتی بررسی می¬شوند، که عبارت¬اند از: سواد؛ بیکاران و شاغلان؛ اماکن مسکونی، آموزشی- فرهنگی، مذهبی، سیاسی و اداری؛ خدمات زیربنایی مانند آب و برق و گاز؛ مراکز بهداشتی و درمانی؛ ارتباطات؛ و بازرگانی. برای تعیین درجة توسعه¬یافتگی دهستان¬های مریوان، از روش¬های مقادیر استاندارد z و کارکردی نوع دوم بهره¬گیری می¬شود. نتایج نشان می دهدکه بخش مرکزی در قالب مطالعة موردی در رتبة نخست در میان دیگر بخش های شهرستان مریوان قرار می گیرد.