جان کرتیس

هم ویلیام کنت لافتوس (William Kennett Loftus) و هم دکتر جان کرتیس (John Curtis) هر دو در تاریخ باستان شناسی ایران از سرآمدان هستند. لافتوس، به عنوان «نخستین کاوشگر شوش» (که سفرنامهٔ پژوهشی وی در سال ۱۳۸۵ به قلم اینجانب به فارسی ترجمه و با عنوان «سفرنامهٔ پژوهشی سرهنگ لافتوس نخستین کاوشگر شوش» از سوی نشر شادگان منتشر شد) نامی است شناخته شده و ماندگار و کرتیس نیز به عنوان باستان شناسی بلندپایه و صاحب نظر که هم ده ها مقاله و چندین کتاب دربارهٔ باستان شناسی ایران نگاشته و هم از مدیران ارشد موزهٔ بریتانیا در زمینهٔ اشیا و آثار باستانی ایران، عراق و خاورمیانه است. با توجه به جایگاه ویژهٔ این دو پژوهشگر در تاریخ باستان شناسی ایران و به ویژه با توجه به لزوم غنی بخشیدن به منابع مرتبط با تاریخ نگاری باستان شناختی شوش مطالعهٔ دیدگاه های استاد جان کرتیس دربارهٔ لزوم بازشناسی اهمیت کار پیشگامانهٔ لافتوس می تواند برای علاقه مندان این دو زمینه جالب باشد. همچنین، دقت وسواس گونهٔ دکتر کرتیس در بازیافت و ثبت دقیق مشخصات بیشتر یافته های لافتوس در انبارهای موزهٔ بریتانیا (آن هم پس از ۱۵۰سال) جای شگفتی و در عین حال تحسین بسیار دارد. ضمناً، فهرست منابع مقاله نشان می دهد که متأسفانه هنوز هم برخی آثار ارزشمند لافتوس (چه در زمینهٔ باستان شناسی ایران و چه دربارهٔ زمین شناسی کشور ما) به فارسی برگردانده نشده اند.