غلامرضا خلیلی

بازار کار هنرمندان با ویژگی هایی نظیر ناامنی شغلی، دستمزد پایین، بی ثباتی درآمد، و غیره شناخته می شود. در مقایسه با نظریه های عمومی متعارف بازار کار در دانش اقتصاد، چندشغلگی هنرمندان یکی از متمایزترین این ویژگی ها است. این پژوهش از طریق شناسایی زیرساختارهای بازار کالاها و خدمات هنر (با مرور ادبیات و مصاحبه ی باز خبرگان محور) و تحلیل داده های تجربی (گردآوری شده با پرسش نامه ی پژوهشگرساخته) 33 هنرمند خوش نویس در شهر مشهد به دنبال شناسایی تعیین کننده های چندشغلگی هنرمندان است. بدین منظور، برای دست یابی به یک چهارچوب به خوبی محدودشده از این تعیین کننده ها، از روش تحلیل واریانس (ANOVA) یک سویه و دوسویه (با کنترل اثر حضور هنرمند در بازار پرمایه) استفاده شده است. از میان 28 زیرساختار بررسی شده، 9 زیرساختار به عنوان تعیین کننده های چندشغلگی هنرمندان شناسایی شده اند: کپی رایت، دسترسی به اعتبارات، هزینه ی تأسیس کسب وکار، درآمد روانی، کم شدن کاربرد خوش نویسی، سهم سفارش های دولتی، تفاوت ویژگی های بازار اولیه و ثانویه، نازکی بازار، و سهم نمایشگاه، جشنواره و اکسپو. همان گونه که یافته های تجربی نشان می دهند، نکته ی کلیدی، تقاضا انگیخته بودن اکثر این تعیین کننده ها است. بنابراین، با هدف کاهش چندشغلگی هنرمندان، لازم است هر برنامه ای برای توسعه ی بازار هنر با تأکید بر توسعه ی زیرساختارهای جانب تقاضا طراحی شود. به علاوه، توسعه ی ابزارها و نهادهای مالی مناسب در جهت تأمین مالی توسعه ی هنر، بهبود محیط کسب وکار، کاهش موانع ورود به بازار، بهبود مقررات و رویه های انجمن خوش نویسان ایران (در جهت کاهش اصطکاک های بازار کار به نفع اعضا)، تخصیص عادلانه تر تقاضای دولت میان هنرمندان (به نفع شاغلان در بازار همگانی) و برگزاری مستمر اکسپوهای تخصصی می توانند به بهبود وضعیت بازار کار هنرمندان کمک کنند.

زمینه: مطالعات مختلفی نشان داده­ ا­ ند که درمان کوتاه­ مدت راه­ حل محور و درمان عقلانی – هیجانی - رفتاری در بهبود شاخص ­های شغلی مؤثر بوده­ اند، اما آیا آموزش مبتنی بر درمان کوتاه­ مدت راه­ حل محور و درمان عقلانی - هیجانی رفتاری بر معنای کار مؤثر است و کدام یک تأثیر بیشتری دارد؟ هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر درمان کوتاه­مدت راه­ حل محور و درمان عقلانی – هیجانی - رفتاری بر معنای کار در کارکنان شرکت نفت انجام شد. روش: این پژوهش به روش نیمه­ آزمایشی و از طرح پیش­ آزمون - پس­ آزمون - پیگیری با گروه کنترل استفاده گردید. جامعه این پژوهش را کارکنان ستادی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه شمال شهر ساری در نیمه دوم سال 1396 تشکیل دادند که تعداد آنها 230 نفر بود. نمونه 45 نفر از کارکنان بودند که به شیوه در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در سه گروه شامل دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه کار و معنا استیگر، دیک و دافی (2012) بود. گروه آزمایشی اول، آموزش مبتنی بر درمان کوتاه­مدت راه­ حل محور (عباس پور، 1393) و گروه آزمایش دوم، آموزش مبتنی بر درمان عقلانی – هیجانی - رفتاری (جهانیان نجف آبادی، 1389) را در 8 جلسه 2 ساعته دریافت کردند. برای تحلیل داده­ها از تحلیل واریانس با اندازه­ گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده گردید. یافته ­ها: نتایج حاکی از آن بود که هر دو مداخله آموزشی در بهبود معنای کار و مؤلفه­های آن (معنای مثبت، معناسازی از طریق کار و انگیزش­های برتر) در گروه ­های آزمایش در پایان درمان و بعد از پیگیری یک ‌ماهه مؤثر واقع شدند. همچنین بین اثربخشی آموزش مبتنی بر درمان کوتاه­مدت راه­حل محور و درمان عقلانی – هیجانی - رفتاری تفاوت معنا‌داری وجود داشت و آموزش مبتنی بر درمان عقلانی – هیجانی - رفتاری در بهبود معنای کار و مؤلفه­ های آن مؤثرتر بود (01/0 > p ). نتیجه­ گیری: آموزش مبتنی بر درمان عقلانی – هیجانی - رفتاری گزینه مداخله­ ای مناسب و مؤثری جهت بهبود معنای کار در کارکنان می‌باشد.