مطالعه مفهوم خوش یمنی در طلسم ها و نمادهای شیر، گاو و طاووس در تاریخ هنر ایران با تأکید بر دوره اسلامی بر اساس دیدگاه جیمز فریزر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در طول تاریخ زندگی بشر، خجستگی، سعادت، برکت و خوش شانسی از جمله مفاهیمی به شمار می آیند که انسان به دنبال درک و دستیابی به آن ها همواره در تلاش بوده است . این مفاهیم به ویژه در قالب واژه خوش یمنی تجلی یافته اند . یکی از نمودهای انسان برای نیل به این هدف، نمادها و نشانه هایی بوده اند که تحت عنوان طلسم های خوش یمنی در اشکال مختلف در زندگی انسان ساخته شده اند . در حقیقت طلسم ها مجموعه ای از اشکال و نمادهایی هستند که بر پایه اعتقادات و باورهای انسان شکل گرفته اند و برای تحقق یافتن خواسته های بشر توسط افرادی به کار برده می شوند که دانش استفاده از این نمادها را در طول تاریخ سینه به سینه فراگرفته اند . باور عمومی بر این است که در ذات طلسم ها نیروهای آسمانی با نیروهای زمینی ترکیب شده اند و به موجب آن هاست که نتایج عجیب و غریبی در عالم هستی پدید می آید . بنابراین اهمیت طلسم ها در زندگی انسان غیرقابل انکار است . با توجه به اهمیت و باور انسان به قدرت طلسم ها، مطالعه و شناخت این نمادها می تواند برای بهبود زندگی انسان آگاهی بیش تری نسبت به نیروهای ناشناخته نهفته در آن ها فراهم آورد . هم چنین مطالعه و شناخت طلسم ها آگاهی لازم برای کشف عمق باورها و ارزش های انسانی را فراهم می آورد تا با این آگاهی، زندگی خود را با معنا و هدف بیش تری سپری نماید . پژوهش حاضر تلاش دارد به این پرسش ها پاسخ دهد که نمادهای خوش یمنی در اشکال جانوری (شیر، گاو و طاووس) در تاریخ هنر ایران به خصوص در دوره اسلامی چگونه شکل گرفته اند؟ و چه ویژگی هایی توسط این نمادها به عنوان مفهوم خوش یمنی به زندگی انسان انتقال می یابند؟ از این رو با استفاده از روش توصیفی، تحلیلی و تاریخی و با تکیه بر نظریه طلسم و جادوی جیمز فریرز و تأکید بر نمادهای جانوری مانند شیر، گاو و طاووس، به بررسی این موضوع می پردازد . نتایج پژوهش نشان می دهد که این نمادها در هنر ایران دوره اسلامی به عنوان واسطه هایی برای تجلی، ذخیره و بروز انرژی های حیات ساخته و مورد استفاده قرار گرفته اند . این نمادها به منظور غلبه بر امور طبیعت ساخته شده اند و نقش مهمی در معنابخشیدن به زندگی انسان ها ایفا می کنند . شناخت این نمادها نه تنها درک بهتری از فرهنگ و تاریخ ایران را فراهم می آورد، بلکه به عنوان ابزاری برای جذب انرژی های مثبت و خوش شانسی در زندگی فردی نیز عمل می کند .The Analytical Study of Auspicious Symbolism in Lion, Cow, and Peacock Motifs in Islamic Art History: (A James Frazerian Perspective)
Introduction
Throughout human history, concepts such as auspiciousness, prosperity, blessing, and good fortune have been central to mankind’s enduring quest for understanding and attainment. These notions have been particularly embodied in ‘auspiciousness’, as a term. Among the manifestations of this pursuit are symbols and signs, crafted in various forms, which function as the talismans of auspiciousness within human life. It is widely believed that talismans inherently embody a fusion of celestial and terrestrial forces, through which extraordinary phenomena manifest in the universe. Thus, the significance of talismans in human life is undeniable. Given humanity’s enduring belief in their power, the study and interpretation of these symbols can yield deeper insight into the latent, mysterious energies they potentially contain, enhancing human existence. Furthermore, examining talismans provides a critical awareness of the profound beliefs and values embedded within them, enabling individuals to navigate life with a greater purpose and meaning.
Research Method
This study seeks to address the following questions: what meanings are embedded within auspicious talismanic symbols in the history of Iranian art? What specific concepts do these symbols convey within this context? To this end, this research employs a descriptive-analytical method and a historical symbol analysis, grounded in James Frazer’s theory of sympathetic magic and talismanic efficacy, with a particular focus on zoomorphic symbols, specifically lions, bulls, and peacocks.
Research Findings
The findings reveal that these symbols in Islamic-period Iranian art were created and utilized as mediators for manifesting, storing, and channeling vital energies. Designed to transcend natural forces, they play a significant role in imbuing human life with meaning. Understanding these symbols not only provides deeper insight into Iranian culture and history but also serves as a means of attracting positive energies and good fortune in personal life. Within this framework, zoomorphic symbols-particularly lions, bulls, and peacocks hold a distinct place in popular beliefs due to their unique attributes: 1) the lion symbolizing power and courage; 2) bulls representing abundance and fertility; 3) the peacock embodying freedom and luminosity. Each of these motifs is uniquely encoded within talismanic traditions, reflecting their enduring symbolic resonance. The lion, embodying strength and courage, serves as a potent symbol of triumph and success in human life. The bull, with its associations with fertility and procreation, represents abundance and prosperity. Meanwhile, the peacock is revered for its liberating freedom. Also, as an emblem of luminosity, peacocks are deeply embedded within Islamic narratives and teachings, occupying a distinctive role in talismanic traditions. This diversity of symbols not only reflects a rich tapestry of beliefs but also underscores the profound connection between humanity and nature, highlighting its enduring influence on daily existence and spiritual practice.
Conclusion
The concept of auspiciousnesshas was a fundamental element in humanity’s enduring quest for felicity and good fortune throughout history. Beyond its association with luck and benevolence, it reflects mankind’s intrinsic desire to influence destiny and invoke blessings in daily life. Within this framework, talismans have served as a pervasive medium for attracting auspiciousness, embodying the intersection of symbolic belief and tangible practice. The concept of auspiciousness has consistently held significant cultural and historical importance in Iranian civilization, particularly during the Islamic period, where it emerged as a profound symbolic representation of prosperity, good fortune, and divine benevolence. The Islamic period's belief in celestial influences served this very purpose. Drawing upon their historical engagement with metaphysical sciences and natural forces, humans have consistently sought to mediate these cosmic powers through symbolic artifacts and talismanic objects. This study ultimately concludes that the concept of auspiciousness persists as a living tradition in contemporary society. A thorough investigation of this phenomenon could establish a foundation for subsequent research into the socio-cultural impacts of auspicious symbolism. Also, talismanic practices could facilitate deeper understanding of humanity's ontological relationship with the natural world.
تبلیغات
