سیمای فرجام خواهی از آرای مدنی در آیینه سیاست گذاری حقوقی ایران: دادگری بر پایه نظارت گری
آرشیو
چکیده
شیوه فرجام خواهی از رأی های مدنی، جایگاه ویژه ای در میان شیوه های شکایت از رأی دارد و عالی بودن مرجع رسیدگی کننده آن، یعنی دیوان عالی کشور، مهر تأییدی بر این مدعا است. این شیوه در باب پنجم قانون آیین دادرسی مدنی، پیش بینی شده و موضوعِ آرای وحدت رویه پرشماری قرار گرفته است. فرجام خواهی، از دیرباز، کانون توجه بسیاری قرار گرفته، با وجود این، سیاست گذاری و فلسفه پیدایش آن، کم تر وارسی شده و این پرسش را پدید آورده که فرجام خواهی از رأی های مدنی بر پایه چه اموری و در راستای چه هدف هایی به حقوق کشور ما راه پیدا کرده است. این نوشتار، با رویکرد تحلیلی توصیفی، ابتدا به بررسی پیشینه فرجام خواهی در حقوق ایران می پردازد، فلسفه بنیادین و نیروهای سازنده آن را واکاوی می کند و سپس سیاست گذاری های حقوقی را که دربرگیرنده سیاست های قانونی و قضایی است، مورد ارزیابی قرار می دهد. سرانجام، از این ارزیابی ها چنین برمی آید که فرجام خواهی نه تنها یک شیوه اعتراض به رأی، بلکه ابزاری قدرتمند در دست سیاست گذاران قانونی و قضایی برای نظارت قضایی، برقراری و حفظ عدالت، افزایش رضایت مندی عمومی و استقرار نظم اجتماعی است؛ روندی که از نظارت گری تا دادگری را در بر می گیرد و همواره در پی کمال و کارآمدی بیشتر است.The Notion of Appeal in Civil Judgments through the Lens of Legal Policymaking in Iran: Supervision-Based Judicial Governance
The approach to appealing civil judgments holds an exceptional place among methods of challenging verdicts, and the supreme nature of its reviewing authority, namely the Supreme Court, confirms this claim. This method is anticipated in the fifth section of the Civil Procedure Law and has been the subject of numerous unified precedent rulings. Appeal has long been a focus of attention. Nevertheless, the policymaking and philosophy of emergence behind it have rarely been examined, raising the following question: “What principles and objectives led to the introduction of civil judgment appeal to our national legal system?” The present study takes an analytical-descriptive approach, initially investigates the background of appeal in Iranian law, analyzes its fundamental philosophy and constructive forces, and evaluates legal policymaking surrounding legal and judicial policies. Ultimately, these evaluations suggest that appeal is not merely a method of challenging a verdict. It is rather a potent tool in the hands of legal and judicial policymakers for judicial oversight, establishing and maintaining justice, increasing public satisfaction, and establishing social order. This process spans from supervision to judicial governance and is continuously pursuing perfection and greater efficiency.
تبلیغات
