بازتاب ملاحظات حقوق بشر و منافع عمومی در معاهدات سرمایه گذاری از منظر حقوق عمومی: مطالعه تطبیقی با تمرکز بر معاهدات دوجانبه ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در دهه های اخیر، معاهدات سرمایه گذاری بین المللی به دلیل ایجاد محدودیت هایی بر حق تنظیم گری دولتی و اجرای سیاست های عمومی، به ویژه در چارچوب حقوق عمومی مرتبط با حقوق بشر و منافع عمومی، با انتقاداتی جدی مواجه شده اند. مسئله اصلی این پژوهش از منظر حقوق عمومی، بررسی میزان انعکاس ملاحظات حقوق بشری و منافع عمومی در معاهدات سرمایه گذاری، به ویژه معاهدات دوجانبه ایران و دستیابی به تعادل میان تعهدات عمومی دولت ها در حفظ منافع عمومی و حقوق بشر از یک سو و حمایت از حقوق سرمایه گذاران خارجی از سوی دیگر است. این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و رویکرد تطبیقی در چارچوب حقوق عمومی، به بررسی و تحلیل مفاد معاهدات سرمایه گذاری ایران و مقایسه آن ها با معاهدات نوین بین المللی نظیر CETA)، CEPA) و مدل های اروپایی و آمریکایی می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که معاهدات سرمایه گذاری ایران، در مقایسه با معاهدات نسل جدید، کمتر به اصول حقوق عمومی نظیر حق تنظیم گری دولتی، رعایت حقوق بشر و اهداف توسعه پایدار توجه کرده اند که این امر می تواند حاکمیت عمومی دولت را در برابر الزامات سرمایه گذاری خارجی محدود سازد. در ادامه، این مقاله به بررسی وضعیت معاهدات سرمایه گذاری ایران و چالش های آن ها درزمینه حفاظت از حقوق بشر و منافع عمومی از دیدگاه حقوق عمومی می پردازد. همچنین تحلیل می شود که چگونه می توان از تجربیات معاهدات نوین بین المللی برای بهبود معاهدات سرمایه گذاری ایران و ایجاد تعادل میان حقوق سرمایه گذاران و تعهدات حقوق بشری و عمومی دولت ها بهره برد.Reflection of Human Rights Considerations and Public Interests in Investment Treaties from the Perspective of Public Law: A Comparative Study with a Focus on Iran's Bilateral Investment Treaties
In recent decades, international investment treaties have faced significant criticism for imposing restrictions on governmental regulatory rights and the implementation of public policies, particularly within the framework of public law related to human rights and public interests. The primary issue of this research, from the perspective of public law, is to examine the extent to which human rights considerations and public interests are reflected in investment treaties, especially Iran's bilateral investment treaties, and to achieve a balance between the public obligations of states in safeguarding public interests and human rights on one hand, and the protection of foreign investors' rights on the other. This article, utilizing a descriptive-analytical method and a comparative approach within the framework of public law, examines and analyzes the provisions of Iran's investment treaties and compares them with modern international treaties such as CETA, CEPA, and European and American models. The research findings indicate that Iran's investment treaties, compared to the new generation of treaties, pay less attention to public law principles such as governmental regulatory rights, compliance with human rights, and sustainable development goals, which could limit the public sovereignty of the state in the face of foreign investment requirements. Furthermore, this article examines the status of Iran's investment treaties and their challenges in protecting human rights and public interests from a public law viewpoint. It also analyzes how experiences from modern international treaties can be utilized to improve Iran's investment treaties and establish a balance between investors' rights and the human rights and public obligations of states.
تبلیغات
