رهیافتی به «جماعت گرایی معاصر» و بازخوانی تمایزات آن با «کمال گرایی» در نگرش به زندگی فرد (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در دهه های پایانی قرن بیستم، وجود پاره ای معضلات اخلاقی و ناهنجاری های اجتماعی در جوامع غربی برخی از اندیشمندان معاصر را به رویارویی و مخالفت با جریان فکری حاکم بر این جوامع (لیبرالیسمِ فردگرا) برانگیخت. اندیشمندانی چون السدر مک اینتایر، چارلز تیلور و مایکل سندل که ریشهٔ چنین ناهنجاری ها و معضلات را فردگراییِ افراطی و بی توجهی به معنویت و اخلاق می جستند، بر اخلاقِ فضیلت گرا و جامعه محور و احیای عرف ها و سنت های محلی و دینی به عنوان تنها راهِ نجاتِ جوامع لیبرال غربی اصرار ورزیدند. تأکید بر جماعت به مثابهٔ مرجعِ تعیینِ ارزش و پافشاری بر مفاهیمی نظیر مسئولیت و تعهداتِ اجتماعی از سوی نظریه پردازان این مکتبِ نوظهور و منتقدِ لیبرالیسم که برخی آن را رویکردِ «نوارسطویی» یا «نوفضیلت گرا» می نامیدند، موجب شد این مکتب به «کامیونیتاریانیسم» یا «جماعت گرایی» مشهور شود. باری، در مواردی وجودِ پاره ای اشتراکاتِ مفهومی میان جماعت گرایی و کمال گرایی باعث ایجادِ شائبهٔ این همانی در مواجهه با این دو نظامِ فکری شده است. این در حالی است که برآیند و پیامدهایِ متأثر از این مکاتب نشان از تفاوت هایِ بنیادین میان آن ها و نگاهِ متفاوتِ هر یک به انسان و شرایطِ زیستِ او دارد. ازاین رو، پژوهشِ پیش رو، با پاسخ به پرسشِ «مرزهایِ فکری و آثارِ جماعت گرایی و کمال گرایی چه تفاوت هایی را در نگرش به وضعِ بشر از منظرِ حاکمیتِ دولت رقم می زند»، بر آن است تا یافته هایِ پژوهش را در تبیینِ نگرشِ این مکاتب به فرد و استحقاقِ او بر زیستِ انسانیِ مطلوب فرا روی نهد.An Approach to ‘Contemporary Communitarianism’ and a Reinterpretation of Its Distinctions from ‘Perfectionism’ in the Perspective on Individual Life
In the final decades of the twentieth century, the emergence of various moral dilemmas and social disorders in Western societies led some contemporary thinkers to confront and oppose the dominant ideological current of these societies—individualist liberalism. Thinkers such as Alasdair MacIntyre, Charles Taylor, and Michael Sandel, who traced the roots of these disorders to excessive individualism and neglect of spirituality and ethics, strongly advocated for a virtue-based, community-oriented ethics and a revival of local and religious traditions as the only path to salvation for Western liberal societies. Their emphasis on the community as the reference point for value determination, and their insistence on concepts such as responsibility and social obligations, led this emerging school of thought—sometimes referred to as “neo-Aristotelian” or “neo-virtue ethics” to be widely known as ‘communitarianism’. Nevertheless, certain conceptual overlaps between communitarianism and perfectionism have, at times, caused confusion or assumptions of equivalence between these two schools of thought. However, the outcomes and implications stemming from each indicate fundamental differences, particularly in how each school perceives the human being and the conditions of their life. Accordingly, this study seeks to answer the question: What differences in political and philosophical outlooks regarding the human condition do communitarianism and perfectionism create in terms of the state’s authority? In doing so, it aims to clarify each school’s view of the individual and their entitlement to a flourishing human life.
تبلیغات
