شناسایی مؤلّف تنویر المقباس از رهگذر منطقه جغرافیایی پیدایش اثر و مقایسه منقولات (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تفسیری یک جلدی، قریب به سه قرن پیش، به واسطه حضور نام ابن عباس در آغاز هر سوره، اثر گم شده فیروزآبادی، تنویر المقباس عن تفسیر ابن عباس قلمداد شد. انتشار کتاب با این نام و نشان مجموعه ای از پژوهشی ها را در میان پژوهشگران غربی رقم زد. در نهایت، به جای فیروزآبادی، برخی کلبی، برخی ابن وَهَب دینوری و برخی عبدالله بن مبارک دینوری را مؤلّف کتاب خواندند. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادین و از نظر روش، توصیفی تحلیلی است و برآن است با شناسایی زیست بوم شکل گیری این اثر و مقایسه متن آن با منقولات موجود در آن پهنه جغرافیایی، نگارنده اصلی را شناسایی کند. پژوهش حاضر نشان می دهد اولاً راویان موجود در اَسناد کتاب، همگی متعلّق به شرق جهان اسلام اند. ثانیاً مقایسه مطالب کتاب با منقولات کلبی در دیگر نگاشته های متعلّق به شرق جهان اسلام نشان می دهد که محتوای کتاب از جهت «مضمون»، «الفاظ» و «سبکِ تفسیری» با منقولات کلبی در نگاشته های پس از سده سوم هجری مطابقت دارد. ثالثاً جستجوی گزارش های رسیده از وجود خارجی تفسیر کلبی نشان می دهد از قرن سوم به بعد «تفسیر کلبی» در شرق جهان اسلام وجود فیزیکی داشته است. رابعاً راوی، نکاتی را بر اصل کتاب با تعابیر «قِیلَ» و «یُقالُ» افزوده است. بنابراین تفسیر موجود، متنی لایه ای و اثر چند نویسنده است.Identifying the Author of Tanwīr al-Miqbās through the Geographical Region of Origin of the Work and Comparison of Transmitted Narratives
A one-volume commentary, almost three centuries ago, due to the presence of Ibn ʿAbbās's name at the beginning of each Sūrah , the lost work of Fīrūzābādī , Tanwīr al-Miqbās , was considered to be Ibn ʿAbbās's commentary. The publication of the book with this name marked a series of researches among Western researchers. Finally, instead of Fīrūzābādī , some called Kalbi , some Ibn Wahb al-Dīnawarī , and some ʿAbd Allāh ibn Mubārak Dīnawarī as the author of the book. The current research is descriptive-analytical in terms of its fundamental purpose and in terms of method, and it aims to identify the main author by identifying the Habit of the formation of this book and comparing its text with the items available in that geographical area. This research shows that, firstly, the narrators in the book's chains all belong to the east of the Islamic world. Secondly, the comparison of the contents of the book with the narrations of Kalbi in other writings related to the east of the Islamic world shows that the content of the book corresponds to the narrations of Kalbi in the writings after the third century of Hijri in terms of "content", "words" and "interpretive style". Thirdly, the search for reports of the external existence of Kalbi's commentary, shows that " Kalbi's commentary" had a physical existence in the east of the Islamic world from the third century onwards. Fourthly, the narrator has added some points to the original book with the meanings of " Qīl " and " Yuqāl ". Therefore, the existing commentary is a layered text and the work of several authors.
تبلیغات
